چکیده
اتانازی و یا قتل از روی ترحم و مباحث مربوط به آن از عمده مسائل مهمی است که از منظر حقوق پزشکی، اخلاق پزشکی و حقوق جزا قابل بحث و توجه است. این نوع قتل در برخی کشورهای غربی و اروپایی به صورت قانون تصویب شده و مجاز می باشد. کشور هلند از سردمداران این نوع قتل است. در این کشور اتانازی فعالانه توسط پزشک با تقاضای بیمار مورد پذیرش قرار گرفته و بدان عمل می شود. از این رو قانون جزای این کشور مقررات و شرایطی را برای قانونی شدن آن در نظر گرفته است و ضمانت اجراهایی را برای پزشکان درباره تخطی از این شرایط درنظر گرفته است. از آنجایی که اتانازی از جهاتی شبیه خودکشی است، لذا در اسلام به شدت مذموم است و تعالیم دینی و آیات قرآن مجید به شدت انسان ها را از صدمه زدن به حیات انسانی برحذر می دارد و مجازات سختی را برای آن در نظر گرفته است. این رویکرد اسلام، مبتنی بر اهداف خلقت انسان است؛ چرا که هدف از خلقت انسان آزمایش و صبر و شکیبایی بر مشکلات و بیماری هاست. قانون مجازات اسلامی ایران نیز که برگرفته از متون فقهی می باشد، رویکردی مشابه تعالیم اسلامی را در پیش گرفته است. مطابق حقوق کیفری ایران، قصاص جزء حقوق الناس است و مجنی علیه می تواند از آن گذشت نماید. اما قتل، جنبه عمومی و حق اللهی نیز دارد که خواست و اراده مجنی علیه تأثیری در آن ندارد. به همین دلیل بین حقوقدانان و فقهای عظام اختلاف نظرهایی دراین باره وجود دارد که آیا مجنی علیه می تواند قبل از مرگ جانی را از قصاص عفو نماید و بدین سان، مجازات قصاص از وی برداشته شود یا خیر؟! باتوجه به مواد قانونی، در حقوق کیفری، رضایت مجنی علیه هیچ گاه موجبی برای جواز قتل نیست و مرتکب، در هر صورت، قصاص می شود. به این ترتیب، در قانون مجازات اسلامی تصریحی درمورد اتانازی و قتل از روی ترحم صورت نگرفته است و این نشان می دهد که مقنن هنوز جوازی برای آن در نظر نگرفته است. چنانچه در نوشتار پیش رو تصریح خواهیم کرد، اتانازی به اقسام فعال و غیرفعال یا انفعالی تقسیم می شود. در اتانازی فعال پزشک با عملی مثبت، حیات بیمار را پایان می بخشد؛ مثل تزریق آمپول مهلک و در روش انفعالی، از طریق ترک فعل، بیمار را به دست مرگ می دهد؛ مثل اینکه از ادامه درمان خودداری کند. همین مباحث و شیوه های متفاوت باعث به چالش کشیده شدن مفهوم اتانازی و قتل از روی ترحم در قوانین کشورهای مختلف شده است که در این نوشتار به بررسی جایگاه آن در حقوق کشور ایران و هلند و فقه شیعه می پردازیم.
کلید واژگان: قتل از روی ترحم، اتانازی فعال، اتانازی انفعالی، رضایت مجنی علیه، حکم تکلیفی، حکم وضعی، مجازات
فصل اول ـ کلیات تحقیق
1ـ1ـ بیان مسئله
قتل از روی ترحم( Euthanasie ) یا Mercy Killing مفهومی است که از جهاتی به خودکشی و از جهاتی نیز به قتل شباهت دارد. بنابراین قتل از روی ترحم را میتوان مرز بین قتل و خودکشی دانست. این نوع مرگ در حال حاضر در دنیا به یک مسئله چالشبرانگیز تبدیل شده است که دارای مخالفان و موافقانی میباشد و هر یک بهشدت از عقیده خود دفاع میکنند. بر این اساس، حقوق حاکم بر کشورهای مختلف نیز تحت تأثیر قرار گرفتهاند. به این ترتیب بررسی قتل از روی ترحم از دیدگاه جامعهشناختی، اخلاقی، دینی و همچنین حقوق جزا حایز اهمیت بسیار است.
قتل از روی ترحم با عناوین دیگری همچون «قتل ترحمی»، «قتل از روی شفقّت»، «مرگ آرام»، «مرگ شیرین» و «اتانازی» نیز نامیده میشود.
اتانازی(euthansia) یا قتل از روی ترحم دارای فرض های گوناگونی است که احکام تکلیفی و وضعی متفاوتی بر آنها مترتب می شود. حکم تکلیفی در تمامی این فرضها با توجه به اطلاق ادله حرمت انتحار و قتل نفس حرمت است و تنها در زمانی که مقتول قبل از قتل دارای حیات مستقرّ نباشد مانند بیمار مبتلا به مرگ مغزی و قتل به سبب انجام ندادن کاری واقع شود، حکم حرمت قابل تردید و تأمل است. حکم وضعی ضمان به دیه و قصاص برای قاتل نیز در برخی از فروع، مورد اختلاف فقیهان است.
مدتی است که در برخی از کشورها تسریع مرگ بیمارانی که از بیماریهای لاعلاج رنج میبرند تحت عنوان ”بهمرگی“ یا ”مرگ سبز“ مطرح و هماکنون نیز در حال انجام است به این ترتیب که وقتی به بهبود بیمار امیدی نیست با هماهنگی وی، از داروهایی استفاده میشود که مرگ وی را تسریع کرده و او از تحمل رنج بیماری رهایی مییابد. این موضوع مدتی است که در ایران نیز موضوع بحث و بررسی افراد قرار گرفته است.
در استرالیا حدود شش ماه مجوز قانونی برای اوتانازیا وجود داشت، در بسیاری از ایالات امریکا برای قانونی کردن اوتانازیا مبارزاتی صورت گرفت. هلند اغلب به عنوان یک کشور الگو مورد توجه بوده و اوتانازیای فعال در این کشور قانونی شده است. بسیاری از پژوهشگران معتقدند که این به دلیل شرایط ویژه ای است که در هلند وجود دارد و مستقیماً به فرهنگ مردم این کشور بر می گردد و از این رو، موجب تمییز آن کشور از سایر کشورها می شود .
به این ترتیب، درست است که قانونی کردن اوتانازیا راه فوق العاده ای برای درمان پوچ و بیهوده و نومیدانه بیماران محکوم به مرگ نیست و عقب نشینی از مراقبتهای پزشکی و معالجه، براساس درخواست بیمار هیچ مقصودی از علم پزشکی را حاصل نمی کند و هیچ پزشک و حقوقدان و انجمنی هم مخالف دست کشیدن از مراقبت نخواهد بود تا زمان مرگ فرا رسد، اما با این حال نمی توانیم منکر وجود آن در هر جامعه ای شویم و به نظر اینجانب بهتر است که قانون خاصی در اختیار داشته باشیم تا بر اساس آن و با رعایت کامل عدالت و انصاف هم پزشکان تکلیف خود را بدانند و هم قضات بتوانند با وجدانی آسوده به قضاوت بنشینند.
1ـ2ـ سوالات تحقیق
1ـ مبنای مشروعیت فقهی قتل از روی ترحم چیست؟
2ـ آیا رضایت مجنی علیه در قتل از روی ترحم موجب سلب مسؤولیت از مجرم می شود؟
3ـ اذن مجنی علیه در قتل ترحمی چه تاثیری در دیه و قصاص دارد؟
4ـ جایگاه قتل از روی ترحم در حقوق ایران چگونه است؟
5ـ موضع قانونگذار کشور هلند نسبت به قتل از روی ترحم چگونه است؟
1ـ3ـ فرضیه های تحقیق
1ـ آنچه از کلمات فقیهان فهمیده می شود این است که قتل از روی ترحم چون به حیات یک انسان پایان مى دهد به هردلیلى که باشد حرام است و مشمول عمومات و اطلاقات حرمت قتل نفس می شود.
2ـ رضایت مجنیعلیه در رابطه با جرایم علیه نفس و تمامیت جسمی اشخاص (قتل، قطع، سقط جنین و جرح و ضرب) مؤثر نبوده و بهخصوص در قتل در صورت تقاضا و حتی اصرار مقتول همچنان قابل مجازات است؛ هرچند انگیزه ارتکاب جرم خیرخواهانه باشد.
3ـ اذن مجنی علیه موجب سلب قصاص می شود اما دیه همچنان باید پرداخت شود.
4ـ قتل از روی ترحم در حقوق ایران هنوز جایگاهی ندارد و حقوقدانان بر مشروعیت آن هنوز به اتفاق نری نرسیده اند.
5ـ قانونگذار هلند قتل از روی ترحم را در این کشور با رعایت شرایطی قانونی دانسته است.
1ـ4ـ اهداف و کاربردهای تحقیق
1- بررسی حکم شرعی اوتانازی از نظر علمای شیعه.
2- بررسی حکم دیه و قصاص در قتل از روی ترحم در اسلام و حقوق ایران
3ـ بررسی مشروعیت قتل از روی ترحم در قانون کشور هلند و شرایط اعمال آن
4ـ شناخت و بررسی انواع اتانازی و احکام هر یک از دیدگاه حقوق و علم پزشکی
1ـ5ـ روش تحقیق
پایان نامه به روش کتابخانهای تنظیم شده است. با بررسی و مطالعه کتب، مقالات، پایان نامههای موجود در خصوص موضوع رساله پرداخته شده و بررسی آراء و نظرات حقوقدانان به گردآوری و جمع آوری مطالب و جمع بندی پراخته شده است. همچنین از شبکه جهانی اینترنت به منظور استفاده ی به روز از منابع و اطلاعات، بهره گیری شده و بدین ترتیب، روش تحقیق، توصیفی ـ تحلیلی است.
1ـ6ـ سازماندهی تحقیق
تحقیق و نوشتار پیش رو از سه بخش تشکیل شده است؛ در بخش نخست آن کلیات و مفاهیم بنیادین قتل از روی ترحم در حقوق کیفری ایران و هلند و فقه شیعه مورد بررسی قرار گرفته است. همچنین، پیشینه قتل از روی ترحم در جوامع مختلف و علی الخصوص، کشور ایران و هلند و همچنین درمنابع فقه شیعه نیز در این بخش مطرح می شود. بخش دوم؛ به اقسام و مبانی قتل از روی ترحم(اتانازی) در حقوق کیفری ایران و هلند اختصاص یافته است. در این بخش نیز اقسام اتانازی را بر شمرده و تعریف می کنیم و سپس مبانی مشروعیت و عدم مشروعیت قتل از روی ترحم را از دیدگاه اندیشمندان حقوقی و فقهای عظام مورد بررسی قرار می دهیم. نهایتاً در بخش سوم احکام تکلیفی و وضعی را در خصوص این نوع قتل در حقوق ایران و فقه شیعه مطرح نموده و به ذکر شرایط آن در حقوق کشور هلند می پردازیم. بخش پایانی نیز به نتایج تحقیق و ارائه پیشنهادات اختصاص یافته است.
1ـ6ـ پیشینه تحقیق
ـ مریم رضوی نیا در سال 1392 در دانشکده الهیات و معارف اسلامی پایان نامه ای با عنوان مرگ آسان(اتانازی) در فقه و حقوق با محوریت آراء امام خمینی(ره)دفاع
این مطلب را هم بخوانید :
کرده اند در این پایان نامه به مسائل زیر پرداخته شده است:
«یکی از مهمترین مسائل حقوقی جهان تحت عنوان اتانازی (مرگ آسان) مورد بحث و مناقشه است. اتانازی پایان دادن به زندگی فردی به درخواست خودش و به دست دیگری است که با نیت رهایی او از درد و رنج طاقت فرسا یا یک بیماری لاعلاج صورت می گیرد. در کلام فقها رضایت به قتل در قالب اذن یا امر به قتل خود مطرح شده است که نظرات مختلفی در این زمینه وجود دارد. عقیدهای که تمام فقها به آن اتفاقنظر دارند، این است که اذن مرتکب به قتل خویش عمل کشتن را مباح نمیکند، لذا شخص، مرتکب فعل حرامی شده است. اتانازی که ویژگی اصلی آن رضایت میباشد، در هیچ کدام از استثنایات حقوقی قرار نمیگیرد؛ در نتیجه رضایت به قتل مجوز عمل ارتکابی نیست. مهم ترین عنصر در اتانازی، رضایت مجنی علیه می باشد. اصل اولیه این است که رضایت مجنی علیه، مجوز جرم ارتکابی نمی باشد. در مورد قتل نیز بدین گونه عمل می شود و بعضی از انواع اتانازی را می توان مصداقی از قتل عمدی دانست، مگر اینکه مشمول حکم استثنایی ماده 268 ق.م.ا شود. در مورد دایره شمول این ماده اختلاف نظر هست. مطابق این ماده برای اینکه رضایت مجنی علیه موجب سقوط قصاص یا دیه گردد، باید متعاقب عمل جانی، مجنی علیه اعلام عفو کند و الا مشمول این ماده نمی شود. در صورت عفو از قصاص از سوی مجنی علیه، اولیاءدم نمی توانند مطالبه دیه کنند. اگر عمل مرتکب مشمول ماده فوق شود، نامبرده از بابت تعزیر مشمول ماده 612 ق.م.ا خواهد شد.»
ـ در دانشگاه علامه طباطبایی در سال 1389 پایان نامه ای با عنوان اتانازی از منظر حقوق بشر و بررسی موردی آن در حقوق ایران و هلند توسط انوشه اسماعیلی دفاع شده است در این پایان نامه به مسائل زیر پرداخته شده است:
«سابقه انجام اتانازی قدمت فراوانی دارد و به یونان و روم باستان میرسد، اما اتانازی از مسائل نو دنیای معاصر است. چرا که در دنیای معاصر که حقوق بشر قرار است منشا همه تصمیمات و اقدامات بشری قرار گیرد، اتانازی در ارتباط با حق حیات و تعارض آن با اصل آزادی و خودمختاری فردی به مساله بسیار پچیده ای تبدیل شده است. مخالفان بر تقدس و برتری حق حیات و مطلق نبودن خود مختاری انسان و به امکان سوء استفاده و تخریب نقش پزشک پای میفشارند و اتانازی را قتل نفس قلمداد میکنند.»
ـ در دانشگاه مازندران در سال 1391 پایان نامه ای با عنوان اتانازی در فقه و حقوق کیفری ایران توسط رضا رضایی دفاع شده است. در این پایان نامه به مسائل زیر پرداخته شده است:
« ازجمله مسائل چالش بر انگیزی که از حقوق بشر سوء استفاده می شود اتانازی می باشد که در عرصه حقوق بین الملل توسعه یافته است. اتانازی بیش از هرچیز با اخلاقیات مرتبط است و در حال حاضر
1-7-1-محدودیت در کنترل محقق. 12
1-7-2-محدودیتهای غیرقابلکنترل. 12
1-8-متغیرهای تحقیق. 12
1-9-تعریف مفاهیم، اصطلاحات و واژهها 12
فصل دوم:مروری بر ادبیات و پیشینهی تحقیق
2-1-مبانی نظری تحقیق. 15
2-1-1-جایگاه ورزش در زندگی.. 16
2-1-2-ورزش و فعالیت بدنی.. 17
2-1-3- تأثیر ورزشهای تفریحی در بهسازی جسمی و روحی.. 19
2-1-4- ورزش و تأثیر آن بر عوامل خطرزا 19
2-1-5-ورزش و محیطزیست.. 20
2-1-6-مزایای فعالیتهای ورزشی.. 21
2-1-6-1- مزایای فیزیولوژیک… 21
2-1-6-2- مزیت اجتماعی.. 22
2-1-6-3-مزیت روانشناختی.. 22
2-1-7-ورزش همگانی یا ورزش برای همه. 24
2-1-8-مزایای فعالیت بدنی.. 25
2-1-9- رضایت از زندگی.. 26
2-1-10-تعاریف رضایت از زندگی.. 27
2-1-11- عوامل مؤثر بر رضایت از زندگی.. 28
2-1-11-1- ژنها 28
2-1-11-2- شخصیت.. 29
2-1-11-3-ویژگیهای جسمانی.. 29
2-1-11-4-سن.. 30
2-1-11-5-جنسیت.. 30
2-1-11-6-عوامل شغلی و اقتصادی.. 30
2-1-11-7-تندرستی و تحصیلات.. 31
2-1-11-8-مذهب.. 32
2-1-11-9-روابط.. 32
2-1-11-10-آزادی و دموکراسی.. 32
2-1-12- ابعاد رضایت از زندگی.. 33
2-1-13- الگوهای رضایت از زندگی.. 35
2-1-13-1- الگوی کارکرد انطباقی.. 35
2-1-13-2- الگوی رضایت از زندگی.. 35
2-1-14- نظریههای پیرامون رضایت از زندگی.. 37
2-1-14-1-نظریه ونتگوت، مریک و اندرسون. 37
2-1-14-2-نظریه سلسلهمراتب نیازها (نظریه مازلو) 39
2-1-14-3-نظریه ادارکی فرانس… 39
2-2- پیشینه تحقیق. 39
2-2-1- تحقیقات انجامشده در داخل کشور. 39
2-2-2- تحقیقات انجامشده در خارج از کشور. 44
2-3-جمعبندی.. 50
فصل سوم:روششناسی تحقیق
3-1-روش تحقیق. 53
3-2-جامعه آماری تحقیق. 53
3-3-نمونه آماری و نحوه گزینش… 53
3-4-ابزار گردآوری اطلاعات.. 54
3-5-مشخصات پرسشنامه. 54
3-6-روش انجام تحقیق. 54
3-6-1-روایی و پایایی پرسشنامه شارکلی.. 54
3-6-2-روایی و پایایی پرسشنامه رضایت زندگی.. 55
3-7-روش آماری.. 55
فصل چهارم:تجزیه و تحلیل دادهها
4-1- تشریح یافتههای توصیفی موردمطالعه. 57
این مطلب را هم بخوانید :
4-1-1 دادههای جمعیت شناختی پرسشنامه. 57
4-2- یافتههای استنباطی.. 65
فصل پنجم:نتیجهگیری و پیشنهادات
5-1- خلاصه تحقیق. 71
5-2- بحث و نتیجهگیری.. 74
5-3- آزمون فرضیهها: 75
5-4- پیشنهادهای تحقیق. 78
5-4-1- پیشنهادهای برخاسته از تحقیق. 78
5-3-2- پیشنهاد برای پژوهشهای آتی.. 78
منابع و ماخذ. 80
فهرست منابع فارسی.. 80
فهرست منابع انگلیسی.. 87
پیوستها 91
فهرست جداول
عنوان شماره صفحه
جدول3-1 توزیع فراوانی جامعه آماری تحقیق………………………………………………………………………………52
جدول4-1 توزیع فراوانی گروه نمونه برحسب سن.. 57
جدول 4-2 توزیع فراوانی گروه نمونه برحسب میزان تحصیلات.. 58
جدول 4-3 توزیع فراوانی گروه نمونه برحسب میزان درآمد ماهیانه. 59
جدول4-4 توزیع فراوانی گروه نمونه برحسب سابقه فعالیت ورزشی.. 60
جدول4-5 توزیع فراوانی گروه نمونه برحسب تعداد جلسات ورزشی.. 61
جدول4-6 توزیع فراوانی گروه نمونه برحسب مدت زمان فعالیت.. 62
جدول4-7 توزیع فراوانی گروه نمونه برحسب شدت فعالیت ورزشی.. 63
جدول4-8 توزیع فراوانی گروه نمونه برحسب رضایت از زندگی.. 64
جدول4-9 آزمون کلموگروف- اسمیرنوف.. 65
جدول 4-10 همبستگی بین سابقه فعالیت ورزشی و رضایت زندگی کارمندان. 66
جدول 4-11 همبستگی بین تعداد جلسات ورزشی و رضایت زندگی کارمندان. 67
جدول 4-12 همبستگی بین مدت زمان ورزشی و رضایت زندگی کارمندان. 68
جدول 4-13 همبستگی بین شدت فعالیت ورزشی و رضایت زندگی کارمندان. 69
هدف کلی از تحقیق حاضر بررسی ارتباط بین میزان مشارکت در فعالیت های ورزشی و رضایت از زندگی در کارکنان ادارات ورزش وجوانان خراسان شمالی بود. روش تحقیق از نوع توصیفی و همبستگی بوده که به لحاظ روش جمعآوری اطلاعات، میدانی است. جامعه آماری این تحقیق را کلیه کارکنان ادارات ورزش و جوانان خراسان شمالی تشکیل دادند، به علت محدود بودن جامعه و مقطعی بودن تحقیق، تعداد 83نفر ( نفر 34 نفر زن و49 نفر مرد) جامعه آماری بهعنوان نمونه تحقیق در نظر گرفته شد. ابزار گردآوری این تحقیق ترکیبی از دو پرسشنامه فعالیت بدنی شارکلی(SHARKLY) و پرسشنامه رضایت از زندگی (SWLS) میباشد که پس از مشورت با اساتید راهنما و مشاور، مورداستفاده قرار گرفت. برای تجزیه و تحلیل اطلاعات، در بخش آمار توصیفی از شاخصهای گرایش به مرکز و در بخش آمار استنباطی جهت ارتباط بین متغیرهای موردتحقیق از ضریب همبستگی اسپیرمن با استفاده از نرمافزار SPSS نسخه 21 استفاده شد.
یافتههای تحقیق نشان داد بین سابقه شرکت در فعالیتهای ورزشی، تعداد جلسات، مدتزمان انجام فعالیت و شدت فعالیتهای ورزشی با رضایت زندگی در کارکنان ادارات ورزش و جوانان خراسان شمالی ارتباط معناداری وجود دارد. بنابراین به نظر میرسد ورزش و فعالیت بدنی موجب ارتقای رضایت از زندگی میشود و برای ارتقای رضایت از زندگی باید تمامی نهادها و افراد جامعه همکاری کنند تا زمینة اعتلای سلامتی روحی و جسمی کارکنان فراهم آید.
کلیدواژهها: مشارکت در فعالیت های ورزشی، رضایت از زندگی، فعالیت ورزشی.
انسان و زندگى مفاهیمى هستند که هرگز از یکدیگر جدا نمیشوند. زندگى، جزء جداییناپذیر انسان است و هیچ راه فرارى از آن نیست. بنابراین، انسان تا هست باید زندگى کند. بهبیاندیگر، انسان میان دوراهی زندگى و عدم زندگى قرار ندارد بلکه بدون تردید زندگى باید کرد؛ اما میتوان پرسید: زندگى گوارا و لذّت بخش، کدام است؟ بشر در جستجوى خوشبختى است و در پى آن است که به زندگى رضایتمندی دست یابد و هیچکس نیست که بخواهد زندگىِ همراه با نارضایتى داشته باشد. رضایتمندى، بستر موفقیت و کامیابى است و هیچ انسان موفّقى نیست که از هنر «رضایت از زندگى» برخوردار نباشد. بدون رضایتمندى، امکان پیشرفت و موفقیت وجود ندارد. انسانهاى موفّق کسانى هستند که از زندگى خود لذت میبرند. بنابراین رضایتمندى از زندگى، یکى از رازهاى ناشناخته در زندگى انسانهای موفّق است. زندگى موفق، زندگیاى است که توأم با رضایت و خرسندى باشد. اگر زندگى بستر تکامل است، رضایتمندى هم شرط موفقیت در زندگى بوده و کسانى میتوانند به تکامل بیندیشند که بازندگی خود مشکل نداشته باشند. البته بایستی به این نکته توجه داشت که میان «مشکل داشتن در زندگى» با «مشکل داشتن بازندگی» تفاوت وجود دارد. همه انسانها در زندگى مشکلدارند؛ اما انسان موفق، کسى است که بازندگیاش مشکل نداشته باشد و این یعنى رضایت از زندگى (عبداله زاده و همکاران، 1388).
نیروی انسانی هر سازمان نیز؛ بهعنوان مهمترین منبع راهبردی، دررسیدن به هدفهای سازمانی نقش مهمی را ایفا نموده و نیروی محرکه سازمان محسوب میشود. بنابراین، تصورات و نگرشهای آنان به شغلشان در حیات، کار آیی و اثربخشی سازمان اثرگذار میباشد. لزوم بهکارگیری توان و استعداد تخصصی موجود نیروی انسانی، وجود جو مساعد، انگیزه مناسب و رضایت شغلی در میان آنها میباشد. لذا نیروی انسانی، عامل مهمی در موفقیت و پیشرفت هر سازمان بوده و هیچ سازمانی بدون وجود آن نخواهد توانست بهتمامی اهداف موردنظر خود دست یابد (هووی[1]،1387).
امروزه، انجام فعالیت بدنی[2] منظم و تغذیه مناسب بهمنظور دستیابی به بهداشت روحی و روانی، بخشی از هدفهای بهداشت ملی کشورهای توسعهیافته است و در بیانیههای مختلف بر اهتمام به آنها اصرار میورزند و عموم مردم را تشویق میکنند تا باروی آوردن به این برنامهها، از مواهب آن یعنی افزایش طول عمر و بهبود کیفیت زندگی بهرهمند شوند (گائینی،1383). البته برخی از مردم به این باور رسیدهاند که از ساعات کار خود کاسته و برای حفظ تندرستی و کسب نشاط و لذت به ورزش بپردازند درحالیکه میتوان گفت که فعالیتهای ورزشی باعث میشود که انسان احساس خوبی نهتنها در بدن خود داشته باشد بلکه احساس خوبی از خود بهطور کل (خودباوری) پیدا کند (تندنویس،1381). در این راستا بسیاری از شیوههای زندگی بهگونهای تغییر دادهشده و اصلاح گردیدهاند که جلساتی در هفته به اجرای فعالیت ورزشی اختصاص پیدا کند. این روند و خطمشی اجتماعی به جهشی در توجه و علاقه عامه نسبت به ایجاد و توسعه دانش و اطلاعات تخصصیتر درباره تأثیرات متعدد فعالیت بدنی و تمرین بر آمادگی فرد و سلامتی وی، منجر شده است. اثر فعالیت و آمادگی بدنی میتواند منجر بهسلامتی، فعال و پرتحرک بودن و عمر طولانی فرد گردد. در مقابل، عدم تحرک معمولاً باعث بیماری، بیتحرکی و عمر کوتاه میگردد که تغییر این نسبتها، یک زنجیره علت و معلولی است که به نتایج مطلوب و نامطلوب میانجامد. مطمئناً نتایج مطلوب، طول عمر و کیفیت زندگی بهبودیافته برحسب سلامت فردی یا اجتماعی میباشد. گرچه تمامی شواهد و مدارک موجود، دال بر تأثیر فعالیت بدنی در پیشگیری از بیماری و پیشبرد سلامتی جسمانی بودهاند(بهپور،1375). به جرأت میتواند گفت باگذشت زمان، مردم معتقد به بهبود کیفی زندگی میشوند و شکی نیست رسیدن به این باور، مستلزم داشتن تحصیلات عالیه، تجربه مفید و تغییر دیدگاهها و جهانبینی کلی افراد است (تندنویس،1381).
در دنیای در حال تحول امروز، کامیابی از آن جوامع و سازمانهایی است که بین منابع کمیاب و قابلیتهای مدیریتی و کارآفرینی منابع انسانی خود، رابطه معنیداری برقرار سازند. بهعبارتیدیگر، جامعه و سازمانی میتواند در مسیر توسعه، حرکت روبهجلو و با شتابی داشته باشد که با ایجاد بسترهای لازم منابع انسانی خود را به دانش و مهارت کارآفرینی مولد، تجهیز کند تا آنها با استفاده از این توانمندی ارزشمند، سایر منابع جامعه و سازمان را بهسوی ایجاد ارزش و حصول رشد و توسعه، مدیریت و هدایت کنند (کردنائیج و همکاران، 1384). همچنین میتواند گفت اگر فرهنگ ورزش در جامعه کنونی بهخوبی شناسانده شود و عموم مردم آن را بهعنوان پدیده سلامتی و تندرستی بپذیرند و به انجام آن عادت کنند با تنظیم و اجرای برنامههای مناسب ورزشی- تفریحی، گذران اوقاتفراغت مفید و سودمندانه ای خواهند داشت که از فشار زندگی ماشینی کاسته و سلامت و شادابی جامعه را فراهم میکنند. بهبود نسبی زندگی و ایجاد رفاه اجتماعی بیشتر، زمینه مناسب تفکر و یافتن راههای بهتر زیستن را نیز فراهم میسازد (بهرام فر،1380). سنجش رضایت از زندگی از طریق شرکت در فعالیتهای ورزشی، بهعنوان یک شاخص که تحت تأثیر فاکتورهای مختلف مانند خانواده، فرهنگ، وضعیت اجتماعی- اقتصادی، جسمی، روحی- روانی و… میباشد میتواند در درک صحیح از نیازها، تصمیمگیریها و برنامهریزی این گروه اجتماعی مفید واقع گردد. در این راستا محقق درصدد آن است تا به بررسی ارتباط میزان مشارکت در فعالیتهای ورزشی و رضایت از زندگی در کارکنان ادارات ورزش و جوانان خراسان شمالی پرداخته و با توجه به یافتههای پژوهش، پیشنهادهایی مبتنی بر آن یافتهها ارائه نماید.
مطالعه و بررسی تاریخچه توسعه و تحول جوامع صنعتی نشان میدهد که نیروی انسانی ماهر و پرورشیافته در فرآیند تحول جامعه سنتی به جامعه صنعتی تأثیر انکارناپذیری داشته است، بهنحویکه نیروی انسانی را مهمترین و اصلیترین عامل توسعه جوامع و سازمانها قلمداد نمودهاند (طالب پور و امامی، 1385). یکی از مسائلی و موضوعاتی که میتواند نقش بسزایی در سازمانها داشته باشد و در تقویت و کاهش رضایت کارکنان نقش ویژهای ایفا کند، مبحث فعالیت بدنی افراد سازمان است.
اینک در قرنی زندگی میکنیم که دارای اوقاتفراغت بسیار هستیم، این اوقات در حقیقت یک مسئله طبیعی اجتماعی در قرن حاضر است. اوقاتفراغت حق طبیعی انسان بوده و باید بهعنوان احتیاج اساسی و پایه برای وی محسوب گردد. ضمناً باید بهگونهای تفهیم گردد که خود را در یک واقعیت، تحت عنوان نیاز؛ تصور کند(بهرامفر،1380). در مقابل، تمدن نوین و جامعه توسعهیافته عصر جدید، کاهش زمان کار و بهرهبرداری هر چه بیشتر از گذران اوقاتفراغت را توصیه مینماید (شیخی،1380). داشتن یک زندگی سالم مستلزم تحرک و فعالیتهای ورزشی است که این موضوع بارها طی پژوهشهای مختلف بیان گردیده است. همچنین اطلاع افراد از تأثیرات مطلوب فعالیتهای ورزشی بر دستگاههای مختلف بدن، موجب گردیده تا گرایش به فعالیتهای ورزشی در اوقاتفراغت روزبهروز افزایش یابد. تحقیقات نشان میدهد که از طریق فعالیت بدنی، افراد احساس خوب و رضایت بیشتری از زندگی خوددارند(ادوارد[3]،2005)، حتی سطوح بالاتر فعالیت بدنی نیز تأثیر مثبتی را در احساسات، حالات فرد و رضایتمندی از زندگی به همراه دارد(مارش و همکاران،2008). استفاده از اوقاتفراغت با بهرهمندی از فعالیتهای ورزشی بهعنوان تفریحات سالم بخشی از فرایند تعادل حیاتی و رضایتمندی در زندگی افراد است(مشرف جوادی،1380).
رضایت شغلی، یک حس مثبت و مطبوع و پیامد ارزیابی شغلی یا تجربه فرد است که به رابطه میان انتظارات سازمانی و نیازهای فردی اشاره میکند، این حالت کمک زیادی بهسلامت فیزیکی و روانی افراد میکند (بلوچ[4]، 2009). ازنظر سازمانی، سطح بالای رضایت شغلی، منعکسکننده جوسازمانی بسیار مطلوب است که منجر به جذب و بقای کارکنان میشود. دیدگاهها و مفهومسازیهای متعدد و گاه متناقضی درباره تعریف رضایت شغلی شکلگرفته است.
رضایت شغلی یک حالت احساسی مثبت یا مطبوع است که پیامد ارزیابی شغلی یا تجربه فرد است. این حالت احساسی مثبت کمک زیادی به اثربخشی افراد در سازمان میکند(رابینز، 1378).
رضایت از زندگی از آن دسته مؤلفههایی است که با عوامل مختلف مانند عوامل تحصیلی، شخصیتی، ژنتیک، عوامل اقتصادی و کار، روابط اجتماعی و زندگی اجتماعی رابطه تنگاتنگی دارد. همگی این عوامل گاهی رابطه معنیدار و گاهی غیر معنیدار با رضایت از زندگی داشتهاند. زمانی که همه این عوامل ترکیب میشوند بازهم نمیتوانند توضیح دهند که چرا رضایت از زندگی در یک سطح برای یک فرد وجود دارد و در سطح متفاوت دیگر وجود ندارد. (سالوی و مایر ؛ به نقل از خویشتن دار،1385).
ورزش و فعالیت بدنی بهعنوان یکی از بهترین و سالمترین وسیله برای پر کردن اوقاتفراغت اقشار مختلف جامعه خصوصاً افراد میانسال که دغدغههای زندگی خود را پشت سر گذاشته و فراغت بیشتری نسبت به زمان قبل دارند محسوب میشود. لذا انجام فعالیتهای ورزشی در میان افراد میانسال بهعنوان بخشی از اوقاتفراغت آنان برای حفظ نشاط، سلامتی و تندرستی مهم به نظر میرسد. از طرفی افراد میانسال خود جزئی از جامعه محسوب میشوند و کیفیت زندگی در آنها میتواند شاخصی از کیفیت زندگی جامعه محسوب شود و بقیه گروههای جامعه را میتوان با این گروه مقایسه کرد(سروری خراشاد، 1384). بنابراین محقق درصدد آن است تا ارتباط بین مشارکت در فعالیتهای ورزشی و رضایت از زندگی را در کارکنان ادارات ورزش و جوانان خراسان شمالی موردبررسی قرار داده و پاسخگوی سؤالات ذیل باشد که ورزش و فعالیت بدنی بهعنوان یک عامل اثرگذار بر عوامل جسمانی، روانی و اجتماعی تا چه حد میتواند در رضایت از زندگی کارکنان ادارات ورزش و جوانان خراسان شمالی اثرگذار باشد؟
امروزه سازمانها در همه کشورها به مدیران و کارکنان اثربخش و کارآمد نیاز دارند تا بتوانند به اهداف خود در جهت رشد و توسعه همهجانبه دست یابند مدیر بهعنوان نماینده سازمان برای ایجاد هماهنگی و افزایش کارایی در رأس آن قرار دارد و موفقیت سازمان در تحقق اهداف، در گرو چگونگی اعمال مدیریت و سبک های مؤثر رهبری است (رابینز[5]، 1384). با پیشرفت تکنولوژی و صنعت بهطور جبری از ساعات کار کم شده و بر میزان ساعات فراغت افزوده گردیده است که این زمان نبایستی با بیتوجهی به بطالت بگذرد. برخی از مردم به این باور رسیدهاند که از ساعات کار خود کاسته و برای حفظ تندرستی و کسب نشاط و لذت به ورزش بپردازند(تندنویس،1381).
درزمینهٔ تأثیرات جسمانی گذران مطلوب اوقاتفراغت و بخصوص ورزش بر سلامتی انسان باید اذعان داشت آنچه امروز موجب گرایش هر چه بیشتر مردم در تمام جهان بهسوی فعالیتهای ورزشی در اوقاتفراغت میشود تأثیرات جسمانی فعالیتها بر دستگاههای مختلف بدن میباشد. ضرورت توجه و پرداختن به فعالیتهای ورزشی در اوقاتفراغت بهخوبی احساس شده است و این احساس نیاز موجب پرداختن جدی انسانهای مطلع به ورزش میگردد(تندنویس،1375).
مطالعه رضایت شغلی از دو بعد حائز اهمیت است: نخست، از جنبه انسانی که شایسته است با کارکنان بهصورت منصفانه و با احترام رفتار شود و دوم، از جنبه رفتاری که توجه به رضایت شغلی میتواند رفتار کارکنان را بهگونهای هدایت کند که بر کارکرد و وظایف سازمانی آنها تأثیر بگذارد (کفی[6]، 2012). اهمیت و نقش شرکت در فعالیتهای ورزشی در زندگی اجتماعی دنیای صنعتی حاضر مقولهای ست که بخشی از برنامههای کارکنان را به خود اختصاص داده است. بنابراین با توجه به این مسئله که ورزش و فعالیت بدنی بهعنوان یکی از مهمترین عاملها در پر کردن اوقاتفراغت مطرح است و با نظر به نقش مهم فعالیت بدنی در تأمین سلامتی و پیشگیری از انواع ناهنجاریهای جسمانی، روانی، اجتماعی و عاطفی به انجام این تحقیق اقدام نموده تا توجه مسئولان را به این امر جلب کنیم که این قشر جامعه(کارکنان) نیازمند تحرک، پویایی، شادابی، نشاط و سلامتی است و باید با ایجاد شرایط و موقعیتهای مناسب، علاقه و اشتیاق آنها را به ورزش و فعالیت بدنی در زمان اوقاتفراغت افزایش داد و با کشاندن و جذب آنان به محیطهای ورزشی، جامعهای سالم و پویا داشته باشیم. در بخشی از تحقیق حاضر به میزان مشارکت در فعالیتهای ورزشی و رضایت از زندگی پرداخته میشود که محققان بسیاری در این زمینه پژوهش کردهاند و نتایج متفاوتی را به همراه داشته است.
در تحقیق حمیدی و چوبینه(1379) نحوه گذران اوقاتفراغت کارکنان وزارت علوم، تحقیقات و فناوری با تأکید بر فعالیت ورزشی موردبررسی قرار گرفت. نتایج حاکی از آن بود که ورزش نقش کمی را درگذران اوقاتفراغت افراد داشت و اغلب افراد(46%) اصلاً ورزش نمیکردند(حمیدی و چوبینه،1379). در سال 1386 مختاری طی پژوهشی نشان داد که افراد میانسال کمتر از افراد با سن جوان و سالخورده در فعالیتهای ورزشی شرکت میکنند. در بخش دیگر تحقیق ارتباط بین شرکت در فعالیتهای ورزشی با کیفیت زندگی موردبررسی قرار میگیرد که نتایج موافق و مخالفی را در تحقیقات به همراه دارد. آهنگری(1385) طی تحقیقی به بررسی کیفیت زندگی افراد سالمند شهر تهران پرداخت که نتایج ارتباط معنیداری رابین کیفیت زندگی و فعالیت بدنی نشان داد(آهنگری،1385). از طرفی ویلیام و جیمز[7](1993) اثر ورزش و فعالیت بدنی و مفهوم خوب بودن را در زنان و مردان موردبررسی قرار داد که نتایج بهطور مجزا در زنان، حاکی از ارتباط معنیداری بین فعالیت بدنی و خوب بودن گزارش شد، اما در مورد مردان این رابطه مشاهده نگردید(ویلیام و جیمز،1993).
با توجه به بررسیهای بهعملآمده،در کشور ما هرچند که رضایت زندگی حوزه و مفهومی بدیع و نو میباشد بااینحال اکثر تحقیقات انجامشده بر روی گروههای مختلف اجتماعی و بیماران و افرادی با مشکلات توانبخشی میباشد، ولی درزمینهٔ اثر ورزش و فعالیت بدنی در زمان اوقاتفراغت بر رضایت زندگی در کارکنان هنوز در ابتدا و آغاز راه میباشد و مطالعات و پژوهش در این زمینه بسیار کم و اندک صورت پذیرفته است. بنابراین این امر محقق را بر آن داشت تا پژوهش حاضر را در جامعه کارکنان انجام دهد. بنابراین اگر یافتههای پژوهش مبتنی بر اثرات مثبت فعالیتهای ورزشی در رضایت زندگی باشد، بسیار قابلتوجه بوده که بر اساس آن تشویق و ترغیب بیشتری را در میان کارکنان ادارات مختلف برای پرداختن به ورزش به وجود میآورد.
هدف کلی این تحقیق، بررسی ارتباط بین میزان مشارکت در فعالیتهای ورزشی و رضایت از زندگی در کارکنان ادارات ورزش و جوانان خراسان شمالی میباشد.
1-1-3 موارد مصرف… 5
1-1-4 مقدارمصرف… 5
1-1-5 هشدارها 5
1-1-6 موارد احتیاط.. 5
1-1-7 تداخل دارویی.. 6
1-1-8 عوارض جانبی.. 6
1-1-9 نکات قابل توصیه. 6
1-1-10 مصرف در دوران بارداری و شیردهی.. 6
1-1-11 اطلاعات جانبی.. 6
1-1-12 نگهداری دارو 7
1-2- تیمولول مالئات 7
1-2-1 مکانیسم اثر. 7
1-2-2 فارماکوکینتیک…. 7
1-2-3 موارد مصرف… 7
1-2-4 مقدار مصرف… 8
1-2-5 هشدارها 8
1-2-6 موارد احتیاط.. 8
1-2-7 تداخل دارویی.. 8
1-2-8 عوارض جانبی.. 8
1-3 کو-بایوسوپت… 9
1-3-1 مکانیسم اثر. 9
1-3-2 فارماکوکینتیک…. 9
1-3-4 موارد مصرف… 9
1-3-5 مقدار مصرف… 9
1-3-6 هشدارها 9
1-3-7 تداخل دارویی.. 10
1-3-8 عوارض جانبی.. 10
1-9- کمومتریکس…. 10
1-10- آنالیز مؤلفه اصلی(PCA) 11
1-10-1 – کاربردهای آنالیز مؤلفه اصلی (PCA) 12
1-10-2- نکته ای در خصوص کاربرد روش (PCA) 12
1-11- تاریخچه شبکههای عصبی مصنوعی.. 12
1-11- 1- شبکه عصبی چیست؟ 14
1-11- 2- نورون مصنوعی.. 14
1-11- 3- شبکه عصبی مصنوعی(ANN) چیست؟ 14
1-11- 4- ساختار شبکههای عصبی.. 15
1-11- 5- شبکههای عصبی در مقایسه با کامپیوترهای معمولی.. 16
1-11- 6- چرا از شبکههای عصبی استفاده میکنیم؟ 17
1-11- 7- تقسیم بندی شبکههای عصبی.. 18
1-11- 8- شبکه عصبی چه قابلیتهایی دارد؟ 18
1-11- 9- کاربرد شبکههای عصبی.. 19
1-11- 10- انواع شبکه عصبی.. 21
1-11- 11- شبکه عصبی پرسپترون.. 22
1-11- 12- یادگیری یک پرسپترون.. 22
1-11- 13- توابعی که پرسپترون قادر به یادگیری می باشد. 22
1-11- 14- توابع بولی و پرسپترون.. 23
1-11- 15- شبکه عصبی هاپفیلد. 23
1-11- 16- شبکه عصبی همینگ…. 23
1-11- 17- شبکه همینگ از سه لایه تشکیل می شود. 24
1-11- 18- شبکه عصبی خود سازمانده مدل کوهنن.. 24
1-11- 19- شبکه عصبی تأ خیر زمانی.. 25
1-11-20- شبکه انتشار رو به عقب… 26
1-11- 21- معایب شبکههای عصبی.. 26
فصل دوم: مروری بر کارهای انجام شده
این مطلب را هم بخوانید :
2-1- پیشینه تحقیق.. 28
فصل سوم: روش کار و مواد
3-1- وسایل و ابزار 33
3-2- واکنشگرها 33
3-2-1- محلول استاندارد دورزلامید هیدروکلراید. 33
3-2-2- محلول بافر(بریتون – رابینسون) 33
3-2-3- محلول استاندارد تیمولول مالئات… 34
3-3- آماده سازی نمونه حقیقی.. 34
3-4- روش عمومی اندازهگیری دورزولامید هیدروکلراید و تیمولول مالئات در حضور یکدیگر با استفاده از روش آنالیز مؤلفه اصلی-شبکه عصبی مصنوعی.. 34
فصل چهارم: بحث و نتیجه گیری
4-1- اندازه گیری دورزولامید و تیمولول بصورت منفرد و در حضور یکدیگر به روش اسپکتروفوتومتری مرئی– ماوراء بنفش 36
4-1-1- اندازه گیری دورزولامید هیدروکلراید. 36
4-1-1-1- مطالعات اولیه. 36
4-1-1-2- بررسی اثر pH… 36
4-1-2- اندازه گیری تیمولول.. 38
4-1-2-1- مطالعات اولیه. 38
4-1-2-2- بررسی اثر pH… 39
4-1-3- اندازه گیری دورزولامید هیدروکلراید وتیمولول مالئات درحضور یکدیگر با استفاده از روش آنالیز مؤلفه اصلی-شبکه عصبی مصنوعی.. 40
4-1-3-1- بررسی اثر pH… 41
4-1-3-2 بررسی ناحیه طول موجی مناسب برای اندازه گیری دورزولامید و تیمولول.. 42
4-1-3-3 روش شبکه عصبی مصنوعی(ANN) 43
4-1-3-4 تعیین خطای مربعات میانگین(MSE) 45
4-1-3-5 تعیین حد تشخیص…. 46
4-1-3-6 تکرار پذیری.. 47
4-1-3-7 کاربرد روش…. 48
نتیجه گیری.. 50
منابع و مآخذ
منابع فارسی.. 51
منابع لاتین.. 52
چکیده لاتین.. 54
فهرست جداول
عنوان صفحه
جدول (4-1) دادههای حاصل از تغییرات جذب وطول موج ماکزیمم درزولامید برحسب تغییرات pH در گستره 11-2 = pH (شرایط : غلظت درزولامید 40میکرومول برلیتر، بافر بریتون – رابینسون)………………… 38
جدول (4-2) دادههای حاصل از تغییرات جذب و طول موج ماکزیمم تیمولول در گستره 11-2 = pH (شرایط: غلظت تیمولول 40میکرومول بر لیتر، بافربریتون – رابینسون)………………………………………………………………….. 40
جدول(4-3) نتایج MSE ، test ، train بدست آمده برای تیمولول در دسته آموزش و تست…….. 46
جدول(4-4) نتایج MSE ، test ، train بدست آمده برای درزولامید در دسته آموزش و تست…. 46
جدول (4-5) نتایج حاصل از تکرار آزمایش بر محلول شاهد و محاسبه حد تشخیص…………………. 47
جدول (4-6) نتایج حاصل از تکرار آزمایش جهت تعیین تیمولول و درزولامید در حضور یکدیگر 47
جدول (4-7) نتایج اندازهگیری تیمولول و درزولامید حضور یکدیگر در برخی از نمونههای ساختگی 48
جدول (4-8) نتایج اندازهگیری تیمولول و درزولامید در نمونه حقیقی در دسته تست و نرون 5 در نمونههای حقیقی بیولوژیکی نتایج برای هفت اندازه گیری تکراری و به صورت ارائه شده و 18/3=(3=1-N)t 49
جدول (4-9) نتایج اندازه گیری های تکراری برای تعیین تیمولول و درزولامید در نمونه های حقیقی بیولوژیکی. نتایج برای شش اندازهگیری تکراری و به صورت ارائه شده و 57/2=(6=1-N)t…… 49
فهرست اشکال
عنوان صفحه
شکل(1-1) فرمول ساختمانی دورزولامید هیدرو کلراید…………………………………………………………………….. 4
شکل (1-2) فرمول ساختمانی تیمولول مالئات…………………………………………………………………………………… 7
شکل (1-3) توپولوژی شبکه عصبی………………………………………………………………………………………………….. 16
شکل (1-4) توابع پرسپترون……………………………………………………………………………………………………………… 22
شکل (4-1) طیف جذبی خالص دورزولامید با غلظت 40 میکرومول برلیتر، بافر بریتون رابینسون 5=pH 36
شکل(4-2) تغییرات جذب درزولامید بر حسب (شرایط غلظت درزولامید 40میکرومول بر لیتر، با فربریتون – رابینسون)………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………. 37
شکل(4-3)تغییرات طول موج ماکزیمم داروی درزولامید برحسب pH، 5 Ph= (شرایط غلظت 40 میکرومول بر لیتر، بافر بریتون – رابینسون)…………………………………………………………………………………………………………………………….. 37
شکل(4-4) تغییرات جذب تیمولول بر حسب (شرایط غلظت تیمولول 40میکرومول بر لیتر، با فربریتون – رابینسون) 38
شکل (4-5) منحنی تغییرات جذب تیمولول برحسب تغییرات pH در(شرایط: غلظت تیمولول 40 میکرومول برلیتر، بافر بریتون – رابینسون)…………………………………………………………………………………………………………………………….. 39
شکل (4-6) منحنی تغییرات طول موج تیمولول برحسب تغییرات PH(شرایط:غلظت تیمولول 40 میکرو مولار، بافربریتون – رابینسون)…………………………………………………………………………………………………………………………………………. 39
شکل (4-7) طیف خالص تیمولول (a)، طیف درزولامید (b). (شرایط: غلظت تیمولول 40میکرومول برلیتر، غلظت درزولامید 40میکرومول برلیتر، با فریتون – رابینسون 5 = pH)…………………………………………………………………….. 41
شکل (4-8) منحنی تغییرات جذب در طول موجهای ماکزیمم تیمولول (a) و درزولامید (b) بر حسب Ph 42
شکل (4-9) منحنی تغییرات طول موج ماکزیمم تیمولول (a) و درزولامید (b) برحسب pH….. 42
فهرست جداول | |
عنوان | صفحه |
جدول 3‑1: طرح پیشآزمون-پسآزمون با گروه گواه | 24 |
جدول 3‑2: مقیاس کلی آزمون IAT | 27 |
جدول4‑1: میانگین و انحراف استاندارد نمرات پرسشنامه IAT در درمانMBCT در کاهش علایم اعتیاد به اینترنت در گروه آزمایش و گواه | 34 |
جدول 4‑2:تحلیل کوواریانس نمرات پس آزمون شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی در کاهش علایم اعتیاد به اینترنت بر اساس پرسشنامه IAT گروه آزمایش | 35 |
جدول 4‑3: نتایج تحلیل واریانس شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی در کاهش علایم اعتیاد به اینترنت | 36 |
جدول 4‑4: نتایج آزمون T برای میانگین گروه شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی | 36 |
چکیده
هدف: پژوهش حاضر با هدف بررسی اثربخشی شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی بر اعتیاد سایبری دانش آموزان مراکز استعدادهای درخشان شهر کرمانشاه در سال 1394 انجام شد.
روش: پژوهش از نوع نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون-پس آزمون همراه با گروه گواه است. جامعه آماری شامل کلیه دانش آموزان پسر مقطع متوسطه دوم مراکز استعدادهای درخشان شهر کرمانشاه بودند که جمعیت آنها 515 نفر بودند. از کلیه دانش آموزان تستIAT به عمل آمد و از بین سی نفر از دانش آموزان با تشخیص اعتیاد سایبری به صورت تصادفی 24 نفر انتخاب و در دو گروه 12 نفره(که12نفر دریافت کننده شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی گروهی و 12 نفر گروه گواه)قرار گرفتند. ابزار مورد استفاده در این پژوهش پکیج شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی بود. برای تجزیه و تحلیل دادههای این پژوهش از آمار توصیفی(میانگین، انحراف معیار،فراوانی) و برای بررسی سوالات پژوهش از آمـار استنباطی( واریانس و کوواریانس و tمستقل) و همچنین برای محاسبه دادهها از نرمافزارspss22 استفاده شد.
یافتهها: با توجه به یافتههای پژوهش، شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی در کاهش علایم اعتیاد سایبری تاثیر دارد. میانگین نمرات دو گروه گواه و کنترل نشان میدهد که شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی نسبت به گروه کنترل، میانگین بیشتری را در کاهش اعتیاد سایبری نشان می دهد.
نتیجهگیری: با توجه به آزمونهای آماری روش درمانی و گروه کنترل، از نظر میزان اثربخشی روش شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی موثر است.
کلید واژهها: شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی، اعتیاد سایبری، اعتیاد اینترنتی، اختلال بازی اینترنتی، دانش آموزان متوسطه، مراکز استعدادهای درخشان
مقدمه پژوهش
خاستگاه اینترنت را در وزارت دفاع آمریکا و تلاش برای ایجاد یک مدل ارتباطی مطمئن میان مؤسسه های نظامی و پژوهشی دانسته اند(اندرسون، 2001). در کمتر از 44 سال، این رسانه فناورانه، از شبکه اولیه اش جدا و به آنچه ما اینترنت می نامیم، تبدیل شده است. اینترنت از ابعاد مختلف بر زندگی ما اثرگذار بوده و بسیاری از تأثیرهای آن مثبت است. اینترنت در انجام وظایف، دسترسی به اطلاعات و ملاقات افراد نقش مهمی ایفا کرده است. اصطلاح اختلال اعتیاد اینترنتی[1] نخستین بار توسط گلدبرگ[2] در سال 1996 مطرح شد. در ابتدا گرچه گلدبرگ هنگامی که اصطلاح اعتیاد اینترنتی را مطرح کرد، چندان در این کار جدی به نظر نمی رسید، اما این اصطلاح به وفور توسط پژوهشگرانی چون یونگ[3] (1999)، گلدبرگ (1996)، و کندل[4] (1998) استفاده شده است. در پنجمین مجموعه تشخیصی و آماری بیماریهای روانی انجمن روانپزشکی امریکا (DSM-5, 2013) عنوان اعتیاد به اینترنت و یا اعتیاد سایبری ذکر نشده است اما اختلالی با عنوان اختلال بازی اینترنتی[5] نامگذاری شده است.(DSM-5, 2013) یکی از نخستین نگرانیها درباره بازیهای رایانه ای و ویدیویی، اینترنتی، با توجه به گستردگی و کاربرد آنها در میان جوانان، این بود که چنین بازیهایی ممکن است با ایجاد فضایی جذاب تر در مقایسه با انجام تکلیف های درسی، باعث تداخل در عملکردهای علمی و تحصیلی می شود. شواهد تجربی نیز در تایید این ادعا وجود دارد(پورعابدی نائینی،1387). در کشورهای اسکاندیناوی، بروز جوش صورت در مواجهه با پرتوهای صفحه نمایش، مشاهده
شده است(تیون[6] ،1984) حال آنکه در اروپا نگرانی هایی از شکل گیری آسیب های اندامی ابراز شده است (لافتوس[7] و لافتوس، 1983) اما اثرهای روان شناختی بالقوه نامحسوس تر و از این رو زیان بارتر از آسیب های محسوس ناشی از کاربری مداوم رایانه است(واینبرگ[8] ،1971). با توجه به تازه بودن این دسته اختلالات و آسیب های روز افزون آن، یک روش درمانی موثر در کنار سایر روشهای درمانی، مـی تواند موجب بهبود کارایی روشهای درمانی موج سوم[9] و دست مایه ای برای تحقیقات بعدی در این زمینه شود.
نوآوری در شاخه های مختلف کم نبوده و نیست، ولی به جز تعداد انگشت شماری از آنها، مابقی همگی راحت تر زندگی کردن، بیشتر زندگی کردن و با لذت و هیجان زندگی کردن را برای انسان به ارمغان آوردند. طبعا روح تعالی طلب و لذت جوی بشر، آغوش خود را برای این رده از نوآوری ها می گشاید و به آنها خوش آمد می گوید از میان این همه نوآوری رادیو و تلویزیون و عاقبت اینترنت + وب رسانه هایی شدند تا روش زندگی ، اخلاق، تعاملات اجتماعی و حتی دنیای بـزرگ و زیبای کودکان را استحاله کنند. کودکانی که صدسال پیش جست و خیز می کردند، از درخـت بالا می رفتند، توت می چیدند، زبان گنجشک ها و بلبل ها را می فهمیدند اکنون دیجیمون[10] را می شناسند، به کلاس کامپیوتر می روند و دیو قصه شان از جنس روبات است!(ملکیان، 1390).در این میان، اینترنت یک شبکه جهانی است که در واقع مجموعه ای عظیم از میلیونها کامپیوتر و شبکه کوچکتر است که می توانند اطلاعات خود را با یکدیگر مبادله کنند. (ند اسنل[11]،ترجمه فلاح مشفقی، 1383).و اولین نکته مهم در مورد اینترنت آن است که درهای آن به روی همه نوع کامپیوتر باز است، از نظر تئوری، هر کامپیوتری از یک کامپیوتر کیفی تا یک سوپر کامپیوتر، می تواند به IP/TCP [12] مجهز شده و به اینترنت وصل شود. حتی اگر یک کامپیوتر از IP/TCP استفاده نکند می توانداز طریق تکنولوژیهای دیگر به اینترنت وصل شود. یکی از نخستین نگرانیها درباره بازیهای رایانه ای و ویدیویی، اینترنتی، با توجه به گستردگی و کاربرد آنها در میان جوانان، این بود که چنین بازیهایی ممکن است با ایجاد فضایی جذاب تر در مقایسه با انجام تکلیف های درسی، باعث تداخل در عملکردهای علمی و تحصیلی می شود. شواهد تجربی نیز در تایید این ادعا وجود دارد(پورعابدی نائینی،1387). یکی از این پژوهش ها نمایانگر رابطه منفی بین کاربری رایانه و چگونگی عملکرد کودک در مدرسه است(برون[13] و همکاران،1986). علاوه بر آسیب های تحصیلی، آسیب های جسمانی از عوارض دیگر وابستگی سایبری است. در استرالیا کاربران رایانه به وضعیتی دچار شده اند که تنوسینوویتیس[14] یا آماس بافت سفید لنفی که ماهیچه ما را به استخوان می پیوندد(فرگوسن،1987). در کشورهای اسکاندیناوی، بروز جوش صورت در مواجهه با پرتوهای صفحه نمایش، مشاهده شده است(تیون[15]،1984).حال آنکه در اروپا نگرانی هایی از شکل گیری آسیب های اندامی ابراز شده است (لافتوس[16] و لافتوس، 1983). اثرهای روان شناختی بالقوه نامحسوس تر و از این رو زیان بارتر از آسیب های محسوس ناشی از کاربری مداوم رایانه است(واینبرگ[17]،1971).اعتیاد به بازیهای ویدئویی شاید همانند دیگر رفتارهای اعتیاد آور باشد. بازیکنان احساس می کنند پیوسته به انجام این بازیها وادار می شوند و بنابراین، ممکن است علاقه کمتری در دیگر فعالیت ها از خود نشان دهند. اگر بکوشند برای مدتی بازی را کنار بگذارند، نشانه های گوشه گیری را نمایان می سازند(سوپر[18] و میلر[19]،1983).برخی روانشناسان سرشناس آمریکایی، نگرانی آشکار خود را از اثرهای جانبی بازی های رایانه ای دارای موضوع
این مطلب را هم بخوانید :
خشونت آمیز بیان کرده اند. راجرز[20] (1982) از این نگران بود که بازیهای رایانه ای و ویدیویی مردم پسند با محتوای خشونت، به ویژه بازیهای با موضوع جنگ هسته ای، باعث ناچیز شمردن ترس از جنگ شود. در لابه لای همه آسیب هایی که اینترنت می تواند به بشر بزند هستند پژوهشگرانی چون اندرسون(2001)، دیویس و همکاران(1999)، کندل(1998)، ناکس و همکاران(2001)، مونکه(1998)، رینولد(1992)، تالوبت(1998)، یونک(1998) ،که همگی سعی بر این داشته اند ماهیت اعتیاد آور اینترنت را در دانش آموزان و دانشجویان خاطرنشان سازند (به نقل ازخسروجردی، میرزایی، 1388). گریفیث معتقد است هر رفتاری (از جمله مصرف مواد یا استفاده از اینترنت)، که معیارهای ذیل در مورد آن صدق کند، بطور عملیاتی اعتیاد خوانده می شود. این معیارها عبارتند از : برجستگی، تغییر خلق، تحمل، علایم ترک، تعارض، بازگشت، پیشرفت و انکار (بیدی، کاشکی،1392).از این رو تجهیز درمانگران روانی به روشهای درمانی نوین و درمان آن دسته از افراد ی که از این نوع جدید از اعتیاد رنج می برند ضروری به نظر می رسد.
مقدمه :————–11
1-4- کاستلز و مفهوم رابطه ای از قدرت:—–17
2-4- میشل فکو و مفهوم چند سویه از قدرت:–19
3-4- تافلر و مفهوم دانایی از قدرت:..——–20
1-8- منابع مادی قدرت هوشمند:———–28
2-8- منابع مجازی قدرت هوشمند:——— 28
3-8- منابع معنوی قدرت هوشمند———-29
نتیجه گیری————-34
فصل سوم: رویکردهای اعمال قدرت امریکا علیه ایران:-36
مقدمه :—————37
1-3- کارتر:———40
2-3- ریگان:———41
3-3-جورج هربرت واکر بوش:————43
4-3- بیل کلینتون:—–44
5-3- جورج بوش:—–46
نتیجه گیری :———50
فصل چهارم: باراک اوباما و قدرت هوشمند:——–52
مقدمه : ————–53
نتیجه گیری: ————63
فصل پنچم: ارزیابی مؤلفه های اعمال قدرت هوشمند اوباما در قبال ایرانبلافاصله پس از پرداخت لینک دانلود فایل در اختیار شما قرار می گیرد–65
مقدمه: ————-66
5-1- قدرت هوشمند و توافق هسته ای:——–76
نتیجه گیری: ———92
فصل ششم: نتیجه گیری و یافته های پژوهش———93
یافته های پژوهش ———- 97
منابع -بلافاصله پس از پرداخت لینک دانلود فایل در اختیار شما قرار می گیرد– 98
چکیده:
موضوع پایان نامه حاضر بررسی سیاست خارجی باراک اوباما در ارتباط با جمهوری اسلامی ایران است. به عبارت دیگر هدف از انجام این پایان نامه بررسی و ارزیابی جایگاه قدرت هوشمند و اعمال آن در سیاست خارجی باراک اوباما در قبال ایران است. اما در این پژوهش اهمیت ارزیابی و سنجش سیاست های امریکا در رابطه با ایران در دوره باراک اوباما به این مسئله بر می گردد که در این دوره شاهد چرخشی متفاوت از گذشته، در سیاست خارجی امریکا در ارتباط با مسائل جهانی و به طور خاص در مورد ج.ا.ایران بودیم. در واقع شکست سیاستهای گذشته دولت آمریکا در قبال ایران و استفاده از شعار تغییر به عنوان اصلیترین شعار انتخاباتی اوباما، موجبات تغییر برخی رویکردهای آمریکا در رابطه با ج.ا.ایران شد. بنابراین پژوهش در جواب به این دغدغه نگاشته شده است که چه الزاماتی بستر را برای تغییر رویکرد سیاست خارجی امریکا و روی آوردن به سیاست تغییر توسط باراک اوباما به طور کلی و در قبال ایران به طور خاص فراهم کرد. در واقع پژوهش درصدد فهم این مسئله است که ابزار قدرت هوشمند چه چایگاهی در سیاست خارجی باراک اوباما دارد و همچنین استفاده از قدرت هوشمند در قبال ایران به چه منظور در دستور کار قرار گرفت. به طور کلی پیش فرض پژوهش حاضر متفاوت بودن رویکرد باراک اوباما در قبال ایران می باشد. در چارچوب رویکرد قدرت هوشمند باراک اوباما در تلاش بود از سیاست یک جانبه گرایانه و سخت افزارانه دوران بوش پسر پرهیز کند و در عوض رویکرد مبتنی بر چند جانبه گرایی، روش های دیپلماتیک، تاکید بر مذاکره، ائتلاف گرایی، اجماع گرایی بین الملل و نهادگرایی بین الملل را در قبال ایران اتخاذ کند. در دوره اوباما سیاست خارجی این کشور متأثر از مقدورات و محذورات محیط داخلی و بین المللی چرخشی عملی را به سوی قدرت هوشمند علیه جمهوری اسلامی ایران تجربه کرده است. اوباما تلاش کرد از شیوه سلطهگری سخت افزارگرا(هژمونگرایی یکجانبه نگر) اجتناب و بر مدیریت و هدایتگری (موازنهسازی و چند جانبه گرایی)در مصاف با ایران اصرار کند. به طور کلی اتخاذ سیاست قدرت هوشمند از طرف باراک اوباما مبتنی بر طرحهای ابتکاری بود که شامل کاربست هم زمان نیروی نظامی( به شکل تهدید و بازدارندگی)، دیپلماتیک(تاکید بر مذاکره)، اقتصادی( تداوم تحریم ها هوشمند)، ارتباطات و اطلاعات( جنگ سایبری) و جنگ ژئواکونومیک( ممانعت از سرمایه گزاری شرکت ها و کشورها در زمینه های نفتی و گازی) از طرف اوباما علیه ایران اتخاذ شد. در راستای مطالب مذکور پژوهش در صدد است به این سوال اصلی پاسخ بدهد که راهبرد سیاست خارجی دولت باراک اوباما در قبال جمهوری اسلامی ایران چگونه بوده است؟ و فرض اصلی تحقیق این است که به نظر می رسد که در دوره باراک اوباما رویکرد سخت افزارانه و یک جانبه گرایانه جای خود را به سیاست چندجانبه گرایی و موازنه گرایی بر محور قدرت هوشمند در قبال جمهوری اسلامی ایران داده بود. روش تحقیق در این پایاننامه نیز تبیینی-تحلیلی و روش گردآوری اطلاعات نیز کتابخانهای است.
کلید واژه ها: قدرت هوشمند، قدرت نرم و سخت، چندجانبه گرایی، ائتلاف گرایی، اجماع گرایی، نهادگرایی بین المللی، یک جانبه گرایی.
فصل اول
این مطلب را هم بخوانید :
در این فصل تلاش خواهیم کرد که به بیان مسئله و مهمترین موضوع آن یعنی چرایی و چگونگی تغییر رویکرد امریکا در دوران باراک اوباما در قبال ایران، با تاکید بر مؤلفه های قدرت هوشمند بپردازیم، همچنین تلاش خواهیم کرد با بیان ضرورت پژوهش و پیشینه تحقق، مسیر را برای ورود به مباحث اصلی هموار کنیم. اهم مسائل دیگر در این فصل که به آنها اشاره می شود، بیان جنبه نوآورانه، اهداف کاربردی، سوالات و فرضیه پژوهش خواهد بود. در نهایت به بیان قلمرو پژوهش، تعریف مهمترین واژگان، روش پژوهش و روش گردآوری اطلاعات و در نهایت سازماندهی در شش فصل خواهیم پرداخت.
بسیاری بر این باورند که با به قدرت رسیدن باراک اوباما، آمریکا در حال گذار از دورهی سلطهگری سخت افزارگرا (هژمونگرایی[1] یک جانبه نگر) به مدیریت و هدایتگری (موازنهسازی[2] چند جانبه گرا[3]) با استفاده از راهبرد قدرت هوشمند[4] بود. بنابراین باراک اوباما در این دوران متقاعد شد که بهترین راه مقابله با ایران کاربست راهبرد قدرت هوشمند، یعنی استفاده از ظرفیت های نهادهای بینالمللی(شورای امنیت)، ائتلاف سازی با قدرت های دیگر، همراهی سازی سایر کشورها با خود، کنار گذاشتن نظامیگری و استفاده از دیپلماسی و مذّاکره می باشد. اتخاذ سیاست قدرت هوشمند مبتنی بر طرحهای ابتکاری بود که شامل کاربست نیروی نظامی(تهدید به حمله)، دیپلماتیک(تداوم مذّاکره)، فشار اقتصادی(تحریم ها)، ارتباطات و اطلاعات(راهبرد جنگ سایبری)و جنگ ژئواکونومیک( ممانعت از سرمایه گذاری شرکت ها و کشورها در زمینه های نفتی و گازی در ایران)، که بطور همزمان بر علیه جمهوری اسلامی بکار گرفته شدند. بنابراین آنچه درباره سیاست خارجی دولت باراک حسن اوباما در قبال ایران برای ما مساله است این می باشد که رویکرد سیاست خارجی بارک حسن اوباما در قبال جمهوری اسلامی چگونه بوده است.
با به قدرت رسیدن باراک اوباما، دولت او به تدریج رویکرد تقابلی و یک جانبه گرایی دوران بوش را کنار نهاده و رویکردی تلفیقی( قدرت نرم + قدرت سخت)، یا به اصطلاح قدرت هوشمند را علیه جمهوری اسلامی ایران اتخاذ کرد. در این دوره درچارچوب قدرت هوشمند، تیم اوباما طیفی از تحریم های فراگیر و چندلایه همراه با تهدید نظامی را علیه ایران بکار گرفتند. در مجموع ابعاد سیاست های تقابل گرایانه اوباما در قبال ایران در میان رؤسای جمهور سابق این کشور بی سابقه بوده است. اگر چه استراتژى اوباما انعطاف پذیرتر است، ولى مداخله جویانه تر، تحریمى بوده است. بعلاوه در این دوره اتهاماتی از قبیل حمایت از تروریسم، تلاش برای دست یافتن به سلاح هسته ای، ایجاد ناامنی در کشورهای همسایه مانند یمن، عراق و… به قوت خود ادامه یافت.
اوباما با رویکردی چندجانبه گرایانه و از طریق همکاری و همراهی متحدّین اروپایی خود به ویژه کشورهای 1+5 ، موفق شد در چهار سال نخّست ریاست جمهوری خود تحریم های شدیدی علیه ایران به ویژه در عرصه ی اقتصادی وضع کند و در چهار سال دوره دوّم با به قدرت رسیدن حسن روحانی به عنوان ریاست جمهوری ایران، اوباما سعی کرد در ارتباط به برنامه هسته ای و مسائل منطقه ای از جمله قضیه ی سوریه با ایران وارد مذاکره شود.
به طور کلی پژوهش حاضر درصدد است از زاویه ای جدید به کندوکاو و ارزیابی سیاست خارجی دوران باراک اوباما در قبال ایران با تاکید بر مؤلفه های قدرت هوشمند بپردازد که در نوع خود تا به حال کمتر تحقیقی درباره آن انجام گرفته است. بنابراین با توجه به اینکه در سالهای اخیر سیاست های ایالات متحده در تقابل با ایران بر محور قدرت هوشمند تدوین شده بود، برای فهم و درک بیشتر و بهرهگیری مناسب نیاز به تحقیق و پژوهش بیشتر را احساس کردیم.
اهمیت و ضرورت بررسی مؤلفه های قدرت هوشمند در رویکرد جدید امریکا در قبال ایران در این مسئله است که شناسایی ماهیّت و چرایی اتخاذ این راهبرد موجب می گردد که مسئولان و دستگاه دیپلماسی کشور ایران در تدوین و اتخاذ تصمیمات به روز باشند و عکس العمل های به موقع و عقلایی را در قبال سیاست خارجی امریکا اتخاذ نمایند.
تعدادی از پژوهشگران داخلی و خارجی به برخی جوانب و مولفه های قدرت هوشمند در دوره باراک اوباما اشاره داشته اند که مهمترین آنها عبارتند از: ارسلان قربان شیخ نشین و دیگران که در مقاله ای تحت عنوان ” قدرت هوشمند؛ تحول نوین قدرت در عصر جهانی شدن ” به این نتیجه می رسند که تحولات نظام جهانی با ایجاد تغییر در ماهیت و اشکال قدرت به عنوان اصلی ترین مؤلفه تعیین کننده جایگاه بازیگران در نظام جهانی، تأثیرگذاری بیشتر قدرت هوشمند نسبت به قدرت سخت و محدودیت های قدرت نرم را بر روند سیاست ها و تصمیم گیری های دولت ها را در راستای دستیابی به اهداف و منافع ملی ارتقا بخشیده است( قربانی شیخ نشین و دیگران: 1390).
بهاره سازمند و لقمان قنبری در مقاله ای تحت عنوان ” آمریکا و رویکرد تلفیقی به امنیت بعد از حادثهی11 سپتامبر”، بر این باورند که خطمشی آمریکا نسبت به جمهوری اسلامی، به ویژه در سالهای