دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرمانشاه...
| فهرست نمودارها | صفحه |
| نمودار(۲-۱): مدل شماتیک نظام مالی بر پایه رویکرد سیستمی | ۱۵ |
| نمودار(۲-۲): فرایند مالی – اقتصادی | ۱۸ |
| نمودار(۲- ۳): تعادل عرضه و تقاضای اوراق بهادار در بازار | ۴۷ |
| نمودار(۲-۵): رابطه بین قیمت سهام و تعداد سهام معاملاتی با عرض و عمق بازار | ۴۹ |
| نمودار(۴-۱): آمار توصیفی(هیستوگرام) نرخ کمیسیون | ۹۳ |
| نمودار(۴-۲): آمار توصیفی(هیستوگرام) شکاف بین پیشنهاد خرید و فروش | ۹۴ |
| نمودار(۴-۳): آمار توصیفی(هیستوگرام) حجم معاملات | ۹۴ |
| نمودار(۴-۴): آمار توصیفی(هیستوگرام) بازده سهام | ۹۴ |
چکیده:
یکی از مباحث مهم و اساسی در فرایند سرمایه گذاری در بورس اوراق بهادار، شناخت نقدشوندگی و تأثیر آن بر بازده سهام است. سرمایه گذاران و تحلیلگران مالی از بازده به عنوان یک معیار مهم برای ارزیابی نقدشوندگی سهام شرکتها استفاده می کنند، بنابراین آنها به شناخت عوامل مؤثر بر نقدشوندگی و شاخصهای اندازه گیری نقدشوندگی بازده آتی تمایل دارند تا از طریق آن بتوان نسبت به نگهداری یا فروش سهام خود تصمیم بگیرند؛ پس لازم است عوامل مؤثر بر نقدشوندگی را شناسایی کرده و در تصمیمگیریهای سرمایه گذاری از آنها استفاده کرد. عوامل متعددی بر نقدشوندگی سهام شرکتها تأثیر میگذارند. طبق تحقیقات انجام شده مهمترین این عوامل تعداد سهام معامله شده، تعداد شرکتهای معامله شده، ارزش سهام معامله شده، درصد حجم کل معامله به کل ارزش بازار، تعداد خریداران و دفعات خرید میباشند. تحقیق حاضر به بررسی رابطه بین شاخص های اندازه گیری نقدشوندگی شامل (نرخ کمیسیون، اختلاف قیمت پیشنهادی خرید و فروش سهام، حجم معاملات) با بازده سهام شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران در قلمرو زمانی ۱۳۸۷ تا ۱۳۹۱ پرداخته و از میان ۵۵۱ شرکت پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران، با روش حذف سیستماتیک ۹۰ شرکت انتخاب شده‌اند. در این پژوهش با بهره گرفتن از آزمون F لیمر، آزمون هاسمن، مدل اثرات ثابت و مدل اثرات تصادفی به بررسی وجود رابطه بین متغیرها پرداخته شده است. نتایج بدستآمده از تحقیق نشان میدهد که بین نرخ کمیسیون، حجم معاملات با بازده سهام شرکت رابطه مثبت و معنادار و بین اختلاف قیمت پیشنهادی خرید و فروش سهام با بازده سهام شرکت رابطه منفی و معنادار وجود دارد.
کلمات کلیدی: نقدشوندگی سهام، نرخ کمیسیون، اختلاف قیمت پیشنهادی خرید و فروش سهام، حجم معاملات، بازده سهام
فصل اول
کلیات تحقیق
۱-۱ مقدمه
نقدشوندگی[۱] یکی از ابعاد مهم فرایند تخصیص بهینه منابع به شمار میآید. قابلیت نقدشوندگی میزان نزدیکی دارایی مالی به پول نقد را بیان میکند. قابلیت نقدشوندگی یک دارایی مالی از طریق قابلیت تبدیل آن دارایی به وجه نقد در هر زمان و بدون تحمل زیان ارزیابی میشود. اوراق بهادار قابل معامله را میتوان از طریق فروش کافی در بازار در هر زمان به وجه نقد تبدیل، با وجود آنکه تضمینی در قبال زیان وجود ندارد. یکی از مهمترین کارکردهای بازارهای مالی به ویژه بازارسرمایه، تبدیل انواع داراییها به اوراق بهادار و سپس افزایش قابلیت نقدشوندگی اوراق بهادار و کاهش صرف ریسک مربوط به نقدشوندگی است. بازارهای مالی از یک سو، از طریق فراهم آوردن امکان ترکیب ابزارهای بازار پول و سرمایه ضمن تخصیص بهینه، دسترسی به پول نقد را تسهیل مینمایند و از سوی دیگر، از طریق بهبود ساز و کارها و وضع مقررات، فضای بازار اوراق بهادار را به محیطی امن و جذاب برای آحاد جامعه تا از این طریق وجوه مردم به صحنه تولید راه یافته و صحنه تولید آبیاری شده و از طرف دیگر، آحاد مردم از سود فعالیت‌های تولیدی منتفع گردند.
نقدشوندگی در کشف قیمت داراییها، توزیع ریسک مالی و کاهش هزینه معاملات نقش داشته و لذا شناخت عوامل مؤثر بر آن نیز اهمیت دارد. با توجه به اهمیت روزافزون نقدشوندگی، شناخت عوامل مؤثر بر آن میتواند در بهبود آن یاریبخش باشد .یکی از عوامل مهم و مؤثر در وضعیت نقدشوندگی، وجود بازار سرمایه کارا است .یکی از ویژگی‌های مهم بازارهای کارا، نبود هزینههای معاملاتی و در نتیجه قابلیت نقدشوندگی بالای سهام است. هزینههای معاملاتی طیف وسیعی از هزینههای آشکار شامل؛ هزینه مالیات و کارگزاری و هزینههای غیرآشکار ناشی از ناکارایی اطلاعاتی را در بر میگیرد .بنابراین، نقدشوندگی سهام میتواند معیاری برای کارایی بازار باشد. علاوه بر جنبه تئوریک مسأله، به لحاظ عملی و با توجه به واقعیت‌های موجود مانند پدیده صفهای خرید و فروش و مشکلات بسیار دیگر، توجه به نقدشوندگی و تلاش برای حل این مشکل ضروری به نظر میرسد .افزایش نقدشوندگی میتواند موجب توزیع هر چه بیشتر ریسک مالی از طریق کاهش هزینههای پوتفویگردانی و انگیزش بیشتر سرمایه‌گذاران در تصمیمگیریهای معاملاتی گردد )رحمانی و همکاران ۱۳۸۹، ۴۰).
۱-۲ بیان مسأله
یکی از موضوعهای اساسی در سرمایهگذاری میزان نقدشوندگی داراییهاست. نقش عامل نقدشوندگی در ارزشگذاری داراییها بسیار مهم است. زیرا سرمایه‌گذاران به این موضوع توجه دارند که، اگر بخواهند دارایی خود را به فروش برسانند، آیا بازار مناسبی برای آنها وجود دارد یا خیر؟ در هر بازار مالی با توجه به گستردگی و عمق بازار، ابزارهای متنوعی جهت سرمایهگذاری وجود دارند و سرمایه‌گذاران با عنایت به بازده و ریسک سرمایهگذاری داراییهای مورد نظر خود را برمیگزینند. نرخ بازده مورد انتظار[۲] هر دارایی، نشانگر بازده از دست رفته تحت شرایط ریسک[۳] مساوی ناشی از تحصیل آن دارایی است. یکی از عوامل مؤثر بر ریسک داراییها، قابلیت نقدشوندگی آنها است. نقش عامل نقدشوندگی در ارزشگذاری داراییها ناشی از تبلور مفهوم ریسک عدم نقدشوندگی دارایی در ذهن خریدار است که میتواند باعث انصراف سرمایهگذار از سرمایهگذاری شود. هر چه ریسک ناشی از یک دارایی افزایش یابد، سرمایهگذار انتظار دریافت بازده بیشتری خواهد داشت و یکی از عوامل مؤثر بر ریسک دارایی، قابلیت نقدشوندگی آن است. با آنکه این عامل در تصمیمگیریها نقش مهمی را ایفا میکند، ولی با وجود این تبدیل آن به عاملی عینی و کمی و اندازهگیری آن قدمت چندانی ندارد. موضوع نقدشوندگی به عنوان یک عامل تعیینکننده بازده سهام از اواسط دهه ۱۹۸۰ مطرح شده است (صفرپور ۱۳۸۶، ۱۴).
برخی از سرمایه‌گذاران که به سرعت به منابع مالی سرمایهگذاری خود نیازمند شده‌اند؛ در چنین مواردی قدرت نقدشوندگی داراییها از اهمیت بالایی برخوردار است. اوراق بهاداری که در بورس اوراق بهادار با استقبال انجام معامله روبهرو شده‌اند، بیانگر سرعت نقدشوندگی این اوراق بهادارمیباشد (ابزاری، صمدی و صفری ۱۳۸۶، ۴۸).
رابطه بین بازده سهام و نقدشوندگی را برخی از پژوهشگران نظیر بیکر[۴] و استین[۵] را مثبت یافتهاند و برخی دیگر نظیر عمری[۶]، زیانی[۷] و لوکیل[۸] منفی اعلام نمودهاند. البته با این حال مطالعه‌ها در این زمینه متوقف نشده است. زیرا نتایج این پژوهشها بیانگر آن است که عامل نقدشوندگی بر بازده دارایی مؤثر است و همواره مورد توجه سرمایه‌گذاران بوده است.
با این حال ابهاماتی در این زمینه وجود دارد (مارتینز[۹]، نیتو[۱۰] و تاپیا[۱۱] ۲۰۰۵، ۱۴) بنابراین؛ این پژوهش به بررسی رابطه میان شاخصهای نقدشوندگی و بازده سهام را در بورس اوراق بهادار تهران پرداخته است. نقدشوندگی به چگونگی سهولت خرید و فروش سهام و سایر اوراق بهادار قابل معامله در بورس اوراق بهادار، بدون نیاز به تغییر قیمت داراییهای مالی اشاره داشته است. برای ملموس شدن بحث در اینجا مثالی نموده است. با فرض اینکه یک سرمایهگذار بازار مالی، سهمی را در بازار به قیمت ۱۰۰ریال خریداری نماید در صورتی که بلافاصله آن را بتواند به همان قیمت ۱۰۰ریال به فروش برساند، بازار آن از نقدشوندگی بالایی برخوردار است، برعکس اگر هرگز نتواند آن را به فروش برساند، بازار آن کاملاً با عدم نقدشوندگی مواجه است این دو حالت به ندرت اتفاق افتاده است. به طور معمول بازار در بین این دو حالت قرار دارد. در شمار زیادی از بازارهای اوراق بهادار جهان، بیشتر سهام شرکت در اختیار دولت و شرکتهای تابعه، صاحبان عمده سهام مانند اعضای هئیت مدیره است. بنابراین درصد پایینی از سهام در دسترس سرمایه‌گذاران بازار جهت معامله قرار دارد در بررسی وضعیت نقدشوندگی بازارهای بورس طبیعی است که، اولین قدم بررسی نحوه عرضه سهام در این بازارها است. در این راستا، سازمان بورس اوراق بهادار در بند ششم آییننامهی شرایط و ضوابط پذیرش سهام در بورس اوراق بهادار قید کرده است که در زمان پذیرش نباید بیشتر از۸۰ درصد از سهام شرکت در اختیار کمتر از ۱۰درصد سهامدار باشد. این نسبت باید در پایان دومین سال پس از پذیرش به ۷۵ درصد کاهش یابد. به علاوه، ظرف مدت ۶ماه از تاریخ درج و تا زمانی که نام شرکت در تابلو دوم بورس اوراق بهادار درج میباشد، میبایستی حداقل ۵۰۰ سهامدار داشته باشد (خدارحمی ۱۳۸۴، ۱۸).
نقدشوندگی یکی از دغدغه‌های کسانی است که، اقدام به معامله سهام میکنند یا زیرساختهای معاملاتی را مدیریت مینمایند. یکی از مهمترین شاخصها در بررسی وضعیت بازار، شاخص قابلیت نقدشوندگی اوراق بهادار موجود در آن است. بالا بودن میزان نقدشوندگی در یک بورس اوراق بهادار نشاندهنده موفقیت آن بازار در شفافسازی اطلاعات و نزدیکی قیمت اوراق بهادار به ارزش ذاتی آنها است. صندوق‌های سرمایهگذاری مشترک که از آغاز به کار آنها در بازار سرمایه کشور، بیش از ۲ سال نگذاشته است، دارای ویژگی‌های منحصر به فردی هستند که پس از تصویب قانون مالیاتی مربوطه، تبعاً بخش عمده‌ای از بازار اوراق بهادار را به خود نسبت خواهند داد، این صندوق‌ها ابزاری بسیار ساده و امن برای سرمایهگذاری فردی است. از مهمترین ویژگی‌های آنها این است که، دارندگان واحد سرمایهگذاری این صندوق‌ها در پایان هر روز میتوانند به مدیر صندوق مراجعه و واحد سرمایهگذاری را ابطال و وجه نقد خود را دریافت کنند. این ویژگی باعث شده است صندوق‌های سرمایهگذاری در تشکیل سبد سرمایهگذاری خود به نقدشوندگی سهام در کنار ریسک و بازده آن توجه خاصی داشتهاند. بنابراین صندوق‌های سرمایهگذاری به دنبال شاخصی برای پیشبینی نقدشوندگی سهام به این منظور بودهاند. بانکها معمولاً به کارگزاران خط اعتباری داده و کارگزاران به پشتوانه آن، به مشتریان خود اعتبار خرید سهام میدهند. بانکها
مطلب دیگر :
راهنمایی بیشتر برای تولید سایت با کیفیت
سهام خریداری شده را به وثیقه نگهداری میکنند و مشتری براساس نوسانات قیمت سهام وثیقه، باید حساب خود را به روز کند. در صورت عدم به روز رسانی حساب وثیقه سرمایهگذار نزد بانک، بانک سهام وثیقه را به فروش میرساند. به این منظور بانکها معمولاً لیستی از سهام را اعلام میکنند که حاضرند برای خرید آن اعتبار دهند. بنابراین بانکها به دنبال شاخصی برای پیشبینی نقدشوندگی سهام به این منظور هستند .سهام دارای قابلیت نقدشوندگی بالا، طبیعتاً ریسک نگهداری کمتری دارد، زیرا سرعت تبدیل به نقد آن بالا است. بنابراین سرمایه‌گذاران به دلیل داشتن ماهیت ریسک‌گریزی سعی در انتخاب سهامی دارند که قابلیت نقدشوندگی بالایی داشته باشد تا در مواقع لزوم، فروش سهم را با سرعت بالا و در زمان کم و با کمترین تغییر قیمت انجام دهند. نقدشوندگی سهام در بورس اوراق بهادار تهران که به دلیل فقدان ساز و کارهای فراهم آورنده نقدشوندگی، در ردیف بورس‌های اوراق بهادار غیر نقد جهان قرار گرفته است، یکی از دغدغه‌های اصلی سرمایه‌گذاران است. در نهایت هدف این تحقیـق بررسی این موضوع بوده است که، آیا بین شاخصهای اندازه گیری نقدشوندگی و بازده سهام شرکتها رابطه معناداری وجود دارد یا خیر ؟
[۱]) Liquidity
۱) Expected rate of return
[۳]) Risk
[۴]) Baker
[۵]) Stein
[۶]) Omri
[۷]) zayani
[۸]) Loukil
۱) Martinez
[۱۰]) Nieto
[۱۱]) Tapia
(ممکن است هنگام انتقال از فایل اصلی به داخل سایت بعضی متون به هم بریزد یا بعضی نمادها و اشکال درج نشود ولی در فایل دانلودی همه چیز مرتب و کامل است)
تعداد صفحه : ۱۳۷
قیمت : ۱۴۷۰۰تومان
