دانشگاه آزاد اسلامی...
پیشنهادات علمی ۹۴
پیشنهادات کاربردی ۹۴
منابع. ۹۶
چکیده
هدف این پژوهش بررسی اثر بخشی مشاوره ی گروهی مبتنی بر منابع تکوین خود در عزت نفس دختران مقطع دبیرستان رضوان شهر کرمانشاه است. جامعه آماری این پژوهش دانشآموزان دبیرستان رضوان شهر کرمانشاه بود. از بین این افراد ۲۴ نفر که علاقمند به شرکت در پژوهش بودند و نمرهی عزت نفسشان متوسط و ضعیف بود، به طور تصادفی انتخاب و در دو گروه گواه و آزمایش (هر گروه ۱۲۰ نفر) جایگزین شدند. ابزار پژوهش پرسشنامه عزت نفس کوپر اسمیت بود. ابتدا از هر دو گروه آزمایش و کنترل آزمون عزت نفس اجرا شد و نمره هر فرد ثبت گردید، سپس گروه آزمایش به مدت یک ماه، تحت ۶ جلسه مشاوره گروهی بر اساس منابع تکوین خود قرار گرفت، سپس آزمون عزت نفس دوباره روی آنها اجرا گردید. نتایج تحلیل کواریانس نشان داد که بین میانگینهای دو گروه آزمایش و کنترل در پسآزمون تفاوت معنادار وجود دارد (درسطح ۰۱/۰)، یعنی روش فنون مشاورهی گروهی مبتنی بر منابع تکوین خود در افزایش عزت نفس دانشآموزان موثر بوده است. بنابراین می توان گفت مشاوره گروهی بر اساس منابع تکوین خود، روش مناسبی جهت افزایش عزت نفس در نوجوانان است.
کلید واژه ها: عزت نفس، مشاورهی گروهی، منابع تکوین خود
فصل یکم
مقدمه پژوهش
مقدمه و بیان مسئله
روانشناسان در ارتباط با تکوین خودمنابع متعددی را ذکر نموده اند که براساس آن خود در انسانها شکل یافته و و تحول مییابد (شونمن ۱۹۸۴) با مروری بر مطالعات وتحقیقات متعدد انجام شده در مورد خود، توانست سه منبع را به عنوان اصلی تکوین خود ذکر کند:
- پسخوراندهای اجماعی[۳]
به نظر شونمن کودکان بعد از توانایی تکلم و همچنین شناختی و استقرار سیستم باور خود، درباره احساس ارزش نسبتا مهمی که قبلا به وجود آمده تامل نموده و خویشتن بینی های خاصی را تشکیل می دهند، این خویشتن بینی ها(تصور افراد از توان و ضعف خود) سنگ بنای عزت نفس را میسازد.
ما انسانها در بسیاری از موارد خود را مورد مشاهده قرار میدهیم و با این مشاهده گری علاوه بر این که بر حالات، افکار و احساسات خودآگاهی مییابیم بسیاری از تغییرات مهم را نیز در خودایجاد میکنیم. منبع خود مشاهده گری با به کارگیری سیستم خود تنظیمی می تواند بسیاری از افکار و عواطف و در کل شناخت ما را تحت کنترل درآورد.
در مقایسه اجتماعی، فرد از نظر دیگران به عنوان معیار قضاوت برای خودسنجی خود استفاده می کند. در مقایسه با بالاتر از خود همواره نارضایتی برای مقایسه کننده دیده میشود و در مقایسه با پایین تر از خود، رضایت از خود با عبرت آموزی برای فرد مقایسه کننده دیده میشود. در روانشناسی دیدگاهی را که افراد در رابطه با اعمال، رفتار، عقاید وحتی قیافه ظاهری دیگران بیان می کنند، میتوانند برای فرد پسخوراندی فراهم کند که براساس آن، تغییرات را در خود ایجاد کند، بعضی را پذیرفته وبعضی دیگر را رد کند(یونسی ۱۳۸۲) شونمن اعتقاد دارد که به کارگیری هر یک از این منابع براساس اقتصادی مراحل مختلف تحول روانشناسی میباشد. به گونه ای که کودکان در سنین پایین (بعد ازسه سالگی) در ابتدا شروع به استفاده از مقایسه اجتماعی می کنند. در سنین بالاتر از ۶ سالگی، کودکان بیشتر از منبع پسخوراندهای اجتماعی استفاده می کنند و در سنین بالای بلوغ ونوجوانی استفاده از خود مشاهده گری به اوج میرسد. در سنین جوانی و بزرگسالی به نظر می رسد که تمام انسانها اعم از زن ومرد به نحوی این منابع را استفاده می کنند اگر نگاهی اجمالی به خود در انسانها بیندازیم حضور این سه منبع را در فرایند تکوین خود میبینیم. در این زمینه، تفاوتهای فردی در تمام انسانها وجود دارد به گونه ای که بر اساس میزان استفاده از این منابع و این که هر یک از این منابع چه مقدار در تکوین خود سهم دارند، افراد تفاوت های بارزی بایکدیگر داشته و بر این مبنا میزان سلامت ونابهنجاری روانی افراد در سطح فرد و اجتماع مشخص میشو. (بندورا ۱۹۹۴)
راهکارهای درمانی برای اختلالات روانی مانند بسیاری از جریان های فکری ودیدگاه های در روانشناسی دچار افراط وتفریط ونهایتا براساس تعادل جوئی به نقطه اعتدال رسیده اند. (لهی[۴]،۱۹۸۷)
راهکارهای درمانی که امروزه جهت افزایش عزت نفس از آنها استفاده میشود، عبارتند از رفتار درمانی، شناخت درمانی، درمان شناختی رفتاری هر چند این درمانها دارای اثر بخشی هستند اما در میان آن تفاوت هایی از نظر میزان اثر بخش وبا صرفه بودن وجوددارد.
