4-2.53
4-4.59
4-5.59
4-6.59
4-7.59
4-8.62
4-9-1.67
4-9-2.69
4-9-3.70
4-9-4.71
4-10.72
4-11.73
4-12.73
4-13.73
4-14.74
4-15.74
4-16.74
4-17.75
4-18.75
4-19.76
4-20.76
4-21.76
4-22.76
4-23.77
4-24.77
4-25.77
4-26.78
4-27.78
4-2879
4-29.79
4-30.79
4-31.80
4-32.80
5-1.84
5-2.88
5-3.91
5-4.92
5-5.93
5-6.93
5-7.94
5-8.94
5-9.95
5-10.96
5-11.97
5-12.97
5-13.97
5-14.99
5-15.99
5-16.99
5-17.100
5-18.100
5-19.102
5-20.103
5-21.104
5-22.105
5-23.105
5-24.105
5-25.106
سفالگری یکی از قدیمی ترین صنایعی است که زادگاه آن میهن کهنسال ما ایران است قرائن موجود از آثار کشف شده گویای این حقیقت است که تاریخ سفالگری در ایران از هزاره ۸ پیش از میلاد آغاز شده است. هنر سفالگری هم در صورت و فرم ظاهر و هم در نقوش نمادینش بستری مناسب برای بیان اندیشه های ماورایی هنرمند بوده و آنچه که هنر و فرهنگ یک ملت را از آغاز نشان می دهد تنها اعتقادات و نگرش او به جهان پیرامونش است.
آثار بزرگ هنری در طول قرون متمادی براساس این نگرش استوار بوده و عدم آگاهی در این زمینه تنها باعث می شود که از زیبایی های این هنر لذت ببریم، در حالی که هر خط، فرم و شکل برای خود مفهومی دارد و چه زیباست هنگامی که به اندیشه سازندگان این آثار پی ببریم و از آنجایی که اصالت و عظمت یک قوم و فرهنگ آن مستقیما در هنر آن جلوه می کند باید بگوییم هنرهای دستی نمایشگر فرهنگ و تمدن هر قوم بوده و با تاریخ هنر ملت ها پیوند ناگسستنی دارد. در این پژوهش سعی بر آن است که نقش ها و نگاره های روی ظروف مورد استفاده مردمان کهن شرح داده شود چه همی نقش ها است که زائیده معرفت، دانش و اعتقادات آنهاست و در عین حال سعی می شود موارد استفاده نقوش تا حد امکان با اشاره به مدارک و شواهد موجود بحث و توصیف شود.
هدف اصلی تحقیق: بررسی نقش و فرم در سفالینه های شوش
اهداف فرعی تحقیق: بررسی نقوش سفالینه ها از حیث معنی و مفهوم
اهداف فرعی تحقیق: علل و انگیزه بوجود آمدن این نقوش
سفالگری به عنوان یکی از برجسته ترین مظاهر هنر اسلامی دارای نقوش متنوعی بوده که همواره با معتقدات دینی و تصورات هنرمند از هستی اجین بوده است. هنرمند سفالگر همواره از نقوشی بهره می گیرد که برگرفته از احساس و ادراک و تجربه باطنی وی بوده است. از اکتشافات تپه سیلک (کاشان)، تپه حصار (دامغان)، تپه گیان (نهاوند) و شوش (خوزستان) چنین بر می آید که از حدود ۶ هزار سال تا ۴ هزار سال قبل ساکنین این نواحی به ساختن ظروف سفالین می پرداختند و این ظروف را با نقوش و تصاویر می آراستند که گاه برای بیان اعتقادات مذهبی و گاه برای توصیف محیط زندگی و یا روایت کردن موضوع خاصی بکار می رفتند.
هنرمند سفالگر شوش با نقاشی روی سفالینه ها گویی شعر می آفریند. وجود این نقاشی های متعدد نشان از تعدد افکار دارد و کاربرد هر یک از نقش ها در ارتباط با عقیده و باور خاصی بوده و آنچه که در نگاه اول نظر بیننده را جلب می کند آمیزه ای از طرح ها و نقوش چشم نواز و دلنشینی است که در این سفالینه ها تجلی کرده و گوشه هایی از هنر ایران را به نمایش گذاشته اند و چه بسا بتوان با تحلیل و بررسی نقوش و فرم های بکار رفته در این ظروف پرده از اعتقادات و باورهای مردمان آن سرزمین برداشت.
1-4سوالات و فرضیه های تحقیق:
۱– علل پیدایش هر یک از نقوش سفالینه های شوش چیست؟
۲ – وجه مشخص سفالینه های شوش چیست؟
۳ – معنی و مفهوم نقوش بکار رفته در ظروف از نظر نمادین چه مفهومی می تواند در برداشته باشد؟
۱-۵تعاریف عملیاتی متغیرها و واژگان کلیدی:
سفال، شوش، نقش و فرم
1-6روش تحقیق:
تحلیلی – منابع مکتوب و تصویری – توصیفی
۱- ۷ قلمرو تحقیق:
اگر بخواهیم آثار هنری اقوام گذشته را بررسی کنیم تنها تعدادی نقش مایه که در گذر زمان به پیچیدگی می گراید کافی بنظر نمی رسد و هر قدر هم این بررسی کامل و جامع باشد.اما اگر ذکری از اعتقادات آنان به میان نیاید ناقص می نماید و طبیعی است برای درک احساس و نیز آنان باید سطح تفکر و اندیشه آن اقوام را نیز شناخت.در اینجاست که کتب قدیمی و سنگ نبشته ها ارزش و اعتبار خاصی پیدا می کنند.