7.1. پیش فرضها 9
8.1. محدودیتهای پژوهش.. 10
1.8.1. حدود پژوهش.. 10
2.8.1. محدودیت.. 10
9.1. تعریف مفهومی واژهها و اصطلاحات.. 10
فصل دوم: مبانی نظری و پیشینه پژوهش
1.2. فرضیه صفر. 12
1.1.2. زیر بنای نظری. 12
2.2. پیشینه پژوهش 44
1.2.2. پژوهشهای انجام شده در داخل از کشور. 44
2.2.2. پژوهشهای انجام شده در خارج از کشور. 45
فصل سوم: روش شناسی پژوهش
1.3. روش پژوهش.. 51
2.3. جامعه آماری. 51
3.3. نمونه آماری و روش نمونه گیری. 51
4.3. تعریف عملیاتی متغیرها 51
5.3. مقیاس اندازه گیری متغیرها 52
6.3. جمع آوری دادهها 52
فهرست مطالب
عنوان صفحه
1.6.3. ابزار اندازه گیری. 52
2.6.3. روش جمع آوری داده ها 52
7.3. روشهای آماری. 53
فصل چهارم : یافتههای پژوهش
1.4. یافتههای توصیفی. 55
1.1.4. توصیف نمونه بر حسب درجه کارت مربیگری پاسخگویان. 55
2.1.4. توصیف نمونه بر حسب منطقه محل فعالیت پاسخگویان. 56
3.1.4. توصیف نمونه بر حسب محل کار پاسخگویان. 57
4.1.4. توصیف جامعه بر حسب بخش اشتغال پاسخگویان. 59
5.1.4. توصیف جامعه بر حسب گروه هدف پاسخگویان. 60
6.1.4. توصیف شاخص شایستگی مربی. 61
7.1.4. توصیف مؤلفه راهنمایی و مشاوره از شاخص شایستگی مربی. 63
8.1.4. توصیف مؤلفه ارائه اطلاعات از شاخص شایستگی مربی. 65
9.1.4. توصیف مؤلفه شبکه و ارزیابی از شاخص شایستگی مربی. 67
10.1.4. توصیف شاخص خودکارآمدی رهبری. 69
2.4. آمار استنباطی. 71
1.2.4. آزمون نرمال بودن توزیع دادهها 71
2.2.4. پایایی یا قابلیت اعتماد ابزار گردآوری اطلاعات پژوهش.. 71
3.2.4. تحلیل عاملی اکتشافی شاخص شایستگی مربی (تعیین روایی یا اعتبار پرسشنامه شایستگی مربی) 72
4.2.4. تحلیل عاملی تأییدی. 74
1.4.2.4. تحلیل عاملی تأییدی شاخص شایستگی مربی. 74
2.4.2.4. تحلیل عاملی تأییدی شاخص خودکارآمدی رهبری. 77
5.3.4. آزمون فرضیهها و پاسخ به سئوالهای پژوهش.. 78
فصل پنجم : بحث و نتیجه گیری
1.5. بحث و نتیجه گیری. 82
1.1.5. یافتههای مربوط به فرضیه صفر اول پژوهش.. 82
2.1.5. یافتههای مربوط فرضیه دوم پژوهش.. 82
فهرست مطالب
عنوان صفحه
3.5. نتیجه گیری. 83
4.5. پیشنهادها 83
1.4.5. پیشنهادهای برخواسته از پژوهش.. 83
2.4.5. پیشنهادات برای پژوهشهای بیشتر. 84
منابع. 92
پیوستها 85
چکیده انگلیسی
این مطلب را هم بخوانید :
چکیده پایان نامه )شامل خلاصه، اهداف، روش های اجرا و نتایج به دست آمده( :
هدف از پژوهش حاضر بررسی ارتباط علّی معنادار بین شایستگی با خودکارآمدی رهبری در مربیان ورزشی زن والیبال استان تهران می باشد. روش پژوهش از نوع توصیفی-پیمایشی می باشد. جامعه آماری این پژوهش را کلیه مربیان ورزشی زن والیبال استان تهران تشکیل می دهند که از بین آنها 251 نفر به صورت تصادفی به عنوان نمونه انتخاب شدند. ابزار جمع آوری داده ها، پرسشنامه خودکارآمدی رهبری (مورفی، 1992) با اعتبار 81 % و پرسشنامه شایستگی مربی( لئوناردو داوینچی،2000) با اعتبار 85 % بود. نتایج آزمون کلموگروف اسمیرنف نشان داد داده ها دارای توزیع نرمال هستند ( 05/0P< ) تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از آمار توصیفی (شاخص گرایش به مرکز-شاخص گرایش به پراکندگی) و آمار استنباطی( روش تحلیل عاملی اکتشافی-مدل یابی معادلات ساختاری نظیر: تحلیل عاملی تاییدی و تحلیل مسیر با استفاده از آزمون t ) با نرم افزار LISREL انجام گرفت. نتایج نشان داد خودکارآمدی رهبری با ضریب رگرسیونی 837/0 با شایستگی مربی رابطه علّی مستقیم، ضعیف و معنادار دارد، خودکارآمدی رهبری با ضریب رگرسیونی 576/0 با مؤلفه راهنمایی و مشاوره از شاخص شایستگی مربی رابطه علّی مستقیم، قوی و معنادار دارد، خودکارآمدی با ضریب رگرسیونی429/0 با مؤلفه ارائه اطلاعات از شاخص شایستگی مربی ارتباط علّی مستقیم، متوسط و معنادار دارد، همچنین خودکارآمدی رهبری با ضریب رگرسیونی 587/0 با مولفه شبکه و ارزیابی از شاخص شایستگی رابطه علّی مستقیم، قوی و معنادار وجود دارد.از مقایسه روابط بین خودکارآمدی رهبری و شاخص شایستگی مربی و مؤلفه های آن در مربیان ورزشی زن والیبال استان تهران نتیجه می شود که بین خودکارآمدی رهبری و شایستگی مربی و مؤلفه های راهنمایی و مشاوره، ارائه اطلاعات و شبکه و ارزیابی ارتباط علّی معنادار وجود دارد.
واژه های کلیدی: شایستگی- خودکارآمدی رهبری-مربیان ورزشی زن
1.1. مقدمه
امروزه، مهمترین شرط لازم را برای توفیق تربیت ورزشکاران درجه یک وجود مربیان ممتاز میدانند، سرمایه گذاریهای کلانی که در حیطه مربیگری و جذب مربیان اثربخش و کارآمد برای باشگاه داری انجام میشود، ضرورت توجه به انتخاب مربیان کارآمد را آشکار میکند. از اواسط قرن نوزدهم تا به امروز مطالعات بسیار گسترده و متنوعی به منظور شناخت ودلایل مختلفی که سبب موفقیت مدیران (مربیان) میشوند انجام پذیرفته است. این گونه مطالعات را میتوان به سه گروه عمده تقسیم نمود. گروه اول آن دسته از بررسی هاست که موفقیت مدیر را در گرو رفتار او میشمارند (تانن باوم و اشمیت، 1957)[1] و گروه دوم شامل آن دسته از مطالعاتی است که موفقیت مدیر را مرهون خصوصیات و صفات فردی وی میدانند(استگدیل، 1948)[2] و گروه سوم شامل بررسیهایی است که موفقیت مدیر را به شیوهی رهبری اقتضایی مناسب با شرایط و موقعیت ایجاد شده مرتبط مینماید (فیدلر، 1967)[3].
حرفه تعلیم و تربیت هم مانند سایر حرفهها فرایند توسعه خود را طی نموده است و امروزه در نتیجه تخصصی شدن و تقسیم این حرفه به شاخههای متعدد، تعلیم و تربیت دارای متخصصان بسیاری شده است. یکی از این متخصصان مربیان ورزش هستندکه وظیفه تعلیم و آموزش ورزشکاران را بر عهده دارند. به منظور ارتقاء عملکرد ورزش قهرمانان و دسترسی به ثبات در اجرای مهارتهای ورزشی متفاوت به ویژه در دو دهه اخیر، مربیان و پژوهشگران ورزشی به عوامل روانشناختی توجه کردهاند. مربیان به عنوان راهنما باید قادر باشند قویترین انگیزهها را در ورزشکاران خود ایجاد کنند و بهبود عملکرد و نتیجه گیری بهتر در عرصههای ورزشی را سبب شوند (مرادی، 1990).
مربیان از عوامل مهم در موفقیت و شکست تیمهای ورزشی محسوب میشوند (لینچ جری 1383، مارتنیز رینر، 1387). به همین دلیل انتخاب مربیان زبده، بسیار مهم و مستلزم داشتن معیارها و ویژگیهایی است که با استفاده از آنها میتوان مناسب ترین افراد را برای هدایت و رهبری تیم برگزید ( کوته1999، فانگ2003). مربیان به طور مداوم تحت ارزیابیهای محیط خارجی ( رسانهها و تماشاگران) و داخلی ( مدیران باشگاهها و تیمهای ورزشی) هستند (هاردویک، 2006؛ للاند، 1988). بنابراین نه فقط عملکرد شغلی، بلکه انواع رفتارهای آنان همیشه تحت نظر و ارزیابی است. ارزیابی عملکرد به معنای شناسایی، سنجش و مدیریت عملکرد افراد در سازمانها و دادن بازخورد و هدایت آنها به عملکرد بهتر و بالاتر تعریف شده است.
مربیان و رهبران، مدیران اصلی هر تیم ورزشی محسوب میشوند و مربیگری نیز یک شغل کاملا حرفهای است به همین دلیل مربیان باید با اصول و شیوههای رهبری تیم، نحوه استفاده از قدرت مربیگری، خودسودمندی، شایستگی و ارتباط اثر بخش با ورزشکاران آشنا باشد. مربیانی که میخواهند به تعهد حرفهای خود عمل کند و در این زمینه موفق باشند باید بتوانند علاوه بر ایفای نقشهای فنی و تخصصی، از موقعیت رهبری (مربیگری)، ارتباط، خودسودمندی، خودشایستگی و قدرت بخوبی بهره بگیرند.
گوندی[4] (1998) ویژگیهای مربی کارآمد را )گوش کردن، رهبری کردن، معلم بودن، هدایت کردن)، مشاور بودن و الگو بودن میداند. بر اساس تعریف فیلتز و همکارانش[5] ( 1999 ) کارآمدی مربیگری به اعتماد مربیان به توانایی هایشان نسبت به اثرگذاری و یاددهی موفق در ورزشکاران اطلاق میشود و مربیان کارآمدتر با رفتار مؤثر (ایجاد انگیزش، تقویت مثبت عملکرد، تقویت شرطی، آموزش نکات فنی، تشویق به اجتناب از اشتباه، و. . . ) بیشتر از مربیان دیگر بر ورزشکاران تأثیر میگذارند.
به عقیده چیس و همکارانش(2005)[6]، کارآمدی مربیگری شامل میزان تجربه و آمادگی مربی، مهارتهای رهبری و پیشرفت مربی، موفقیتهای قبلی، مهارتهای قبلی، رشد و پیشرفت بازیکنان و حمایت اجتماعی است. و همچنین چن(2007)[7] ، گزارش کرده است که رابطه علّی معنی داری بین رهبری اثربخش مربیان و همبستگی تیمی و همچنین انگیزه پیشرفت بازیکنان وجود دارد. میرز و همکارانش(2005)[8]، گزارش دادهاند که کارآمدی مربیگری روی رفتار مربیان، رضایت مندی تیمی و درصد پیروزی تأثیرگذار است.
وقتی یک مربی درجه بالایی از خود کارآمدی دارد بازیکنانش تواناییها و اعتماد دوجانبه شان را با مربی باور خواهند کرد. طبق تعریف فلتز خودکارآمدی مربیگری میزانی است که مربی عقیده دارد ظرفیت تأثیر گذاری بر یادگیری و اجرای ورزشکارانش را دارد ( نیکلاس و همکاران، 2008). [9]
بندورا و همکاران معتقدند که احساس خودکارآمدی، در اثر تحمل چالشها و انجام متوالی و گام به گام رفتار در افراد شکل میگیرد (بندورا و شانک 2004)[10]. خود کار آمدی درجهای از احساس تسلط فرد در مورد توانایی اش برای انجام، فعالیتهای خاص میباشد. به طور کلی خودکارآمدی مربی ابزاری اساسی برای استفاده جهات ارتقاء سلامت و آموزش (بندورا و آدامز، 2001)[11].
توجه به توانایی در ایفای نقش مربی و توانمند ساختن وی در ارتقاء میزان احساس خودکارآمدی، از مهمترین عوامل افزایش دهنده کارآیی و عملکرد محسوب میشود (شفاعیان،1375). جیمسیون(1980)[12] اظهار میدارد که بدون داشتن شایستگیها و صلاحیتهای لازم، از مدیران (مربیان) نباید انتظار انجام کارهای خارق العاده داشت.
کوین و پارگس(1986)[13] اظهار میدارند که مدیران ورزشی برای موفقیت و اثربخشی در انجام وظایف خود به شایستگیهایی مثل توانایی و مهارت در سخنرانیهای عمومی، دانش و اطلاعات ورزشی و مهارت نوشتن، توانایی تحقق در زمینههای مختلف ورزشی، مدیریت زمان، ارتباط انسانی و آمادگی جسمانی نیاز دارد. یک مربی شایسته میتواند تاثیرات ناشی از وضعیت اقتصادی و اجتماعی هنرجویان را در یادگیری خنثی کند و سبب افزایش بازده شود(پورتر و مگی، 2004)[14].
بارت و همکاران اعتقاد دارند که برای بهبود کیفیت آموزش باید به بهبود کیفیت تدریس و یادگیری بطور همزمان توجه اساسی شود (بارت و همکاران، 2008)[15]. آنجوس سیلوا (2010)[16]، بیان میکند که شایستگیهای استادان یکی از مهمترین مسائل مربوط به کیفیت تدریس آنها است. کیویان و کین(2009)، نیز مدلی برای شایستگی استادان ارائه کردند که بر اساس آن شایستگی استادان به چهار دسته: شایستگی فردی، شایستگی آموزشی، شایستگی پژوهشی و شایستگی همکاری تقسیم میشوند.
مرکز مشاوره جی جی ِإن در سال (2004) شایستگیها را متشکل از مجموعه دانش، مهارتها، تواناییها و انگیزه تعریف کرده است که مدیر (مربی) بتواند وظایف محوله را به خوبی انجام دهد. و همچنین رولفس و ساندرس(2007)[17]، با توجه به مطالعات پراکنده قبلی درباره شایستگی استادان، مولفههای زیر را برای تعریف شایستگی استادان مناسب میدانند:
2.1. بیان مسئله
در چند سال اخیر، علاقه به جنبههای گوناگون تمرین و ورزش برای سلامت و تندرستی در تمام نقاط جهان گسترش چشمگیری یافته و کاربرد روانشناسی در ورزش نیز بطور مشخص مورد تاکید قرار گرفته است(تل ول و گرینلیس، 2003).
کوپاران، شاهین و کارتر(2010)[18]، مربیان ورزشی برای موفقیت در کار خود باید پرانرژی باشند، توجه ویژهای به سلامت و مراقبت ار خود داشته باشند، از توانمندی خود آگاه باشند و احساس اعتماد بنفس و اطمینان داشته باشند.
مربیان جهت برخورداری از صلاحیتهای اساسی حرفه خود، نه تنها باید از توانایی فنی لازم برخوردار باشند، بلکه باور داشته باشند که آنها میتوانند وظایف و مسئولیتهای خود را انجام دهند (ولک دالکوند، 2004)[19].
مربیگری سودمند، اندازهای که مربیان باور کنند که صلاحیت تاثیر گذاری درآموزش را دارند(فلتز و شورت و سالیوان، 2008)[20].
توسعه خودکارآمدی بسیار اساسی است. طبق نظر (باندورا)، خودکارآمدی اعتقاد شخصی راجع به توانایی هایشان برای انجام موفقیت آمیز در سطوح مختلف اجرا در موقعیتهایی که بوجود میآید، است(نیکلاس و همکاران، 2008)[21]. همچنین (فلتز و سالیوان، 2006)[22]معتقد هستند که شایستگی و تواناییهای مربیگری تحت تاثیر عملکرد و تجربه گذشته است.
(شفاعیان) توجه به توانایی در ایفای نقش مربی و توانمند ساختن وی در اتقاء میزان احساس خودسودمندی، از مهمترین عوامل افزایش دهنده کارایی و عملکرد محسوب میشود. (کوته)[23] همچنین، شایستگی مربیان که عمدتا در حوزههای آموزشی، مدیریت، رقابت است مورد تایید قرار گرفته است.
بویاتزیس(1982)، شایستگی را اینگونه تعریف میکند: شایستگی، ویژگیهایی است که بر عملکرد برتر و یا اثربخش مورد نظر ارتباط دارد، به عبارت دیگر شایستگیها شواهدی هستند دال بر اینکه فرد ویژگیهایی برای عملکرد برتر و یا اثربخش رادارد.
به علاوه فلتز پی برد که آموزش سودمند نقش مهمی در ترقی و پیشرفت شخصیت بازی میکند. هورن خودکارآمدی مربیگری را یک نوع عقیده و باور احتمالی اثر رفتار مربی که در حقیقت تأثیر یک چیز در دیگر متغییرهای مهم است میداند)نیکلاس و همکاران، 2008).
لی، مالت و فلتز(2006)[24]، بیان میکنند که اثربخشی تکنیکی بر باور مربیان در توانایی هایشان برای آموزش و تشخیص مهارتها تمرکز دارد در صورتی که ساخت صفات بطور کارآمدی شرح میدهد که اعتماد به نفسی در مربیان در مورد توانایی شان برای تأثیرگذاری در رویکرد مثبت در جهات ورزشها و مردانگی ورزشکارانشان وجود دارد.
طبق نظر بندورا (2006)[25]، خودکارآمدی به معنای باور فرد در مورد توانایی مقابله او در یک موقعیتهای خاص است و در رویارویی با مشکل چه مقدار استقامت از خود نشان خواهد داد. وی افراد را از نظر خودکارآمدی به دو دسته تقسیم میکند: افرادی که دارای خودکارآمدی بالایی هستند و افرادی که دارای خودکارآمدی شخصی پایین هستند. باندورا معتقد است اشخاص که دارای کارآمدی سطحی بالایی هستند بیشتر میکوشند و بیشتر موفق میشوند، و از افرادیکه سطح کارآمدی آنها پایین است پشتکار بیشتری از خودشان نشان میدهند و ترس کمتری دارند. خودکارآمدی بر میزان سعی و کوششی که فرد در یک فعالیت از خود نشان میدهد و مدتی که فرد میتواند در برابر کارها و تکالیف مشکل، استقامت و پایداری نشان دهد، تاثیر میگذارد و همچنین یک حس قوی خودکارآمدی نه تنها انجام خوب کارها را تسهیل میکند بلکه فرد را به ایستادگی و پایداری در برابر شکست و ناکامی یاری میدهد و همچنین قضاوت افراد در مورد تواناییهای خود و چگونگی تفکر و احساس آنها درباره یک تکلیف با یک کار، انتظارات آنها در مورد انجام یک کار و اینکه چگونه آن را به پایان خواهند رساند تاثیر میگذارد.
در پژوهشهای مختلفی، نقش کارآمدی مربی و شایستگی مربی بطور جداگانه مورد بررسی قرار گرفته است. با این وجود پژوهشهایی که به ارتباط علّی شایستگی و خودکارآمدی مربی پرداخته باشند وجود ندارد. و از سوی دیگر، با توجه روزافزون، به بررسی شایستگی در عرصههای مختلف و نیز بررسی خودکارآمدی در سازمانها، امروزه این پژوهش بر آن است که ارتباط علّی میان خودسودمندی و شایستگی مربیان زن والیبال استان تهران بپردازد و از طرفی به دنبال پاسخ به این سوال است که آیا ارتباط علّی بین خوکارآمدی و شایستگی مربیان زن والیبال استان تهران وجود دارد یا خیر؟
بنابراین در این پژوهش مدل مفهومی درارتباط با موفقیت مربیان، که مربوط به ارتباط علّی خودکارآمدی و شایستگی است تدوین و مورد آزمون قرار گرفت.
شکل 2.1. مدل مفهومی پژوهش(ارتباط علّی شایستگی با خودکارآمدی رهبری مربیان)
3.1. ضرورت و اهمیت پژوهش
در دنیای امروز، سرمایهی نیروی انسانی و فکری اهمیت بسیار زیادی دارد. این افراد هستند که با شناخت جنبههایی از خود، به تواناییهای خود آگاهی کسب میکنند و با فایق امدن بر فشارهای روانی در دستیابی به اهداف فردی یک سازمانی کمک بزرگی محسوب میشوند. مربیان نقسهای متعددی از قبیل: معلم، مشاور، رابط، انگیزانندهها را میپذیرند(گولد، 1987)[26]. یکی از متغیرهای مهمی که بر عملکرد رفتار مربیان تاثیر میگذارد، خودکارآمدی مربی است. خودکارآمدی مربی باور او دربارهی توانایی و قدرت لازم برای ادای وظیفه است. چنانچه این باور تقویت شود و سایر شرایط محیطی و سازمانی فراهم باشد، فرد میتواند با چالشهای موجود در محیط کار مقابله کند و موفقیت بدست آورد. یکی از فاکتورهایی که ممکن است با خودکارآمدی مربیان در ارتباط باشد، درک شایستگی مربیان است. اثربخشی مربیان نیز، اساسا به شایستگی، مهارت، سطح دانش و بینش، توانایی آنها بستگی دارد و به دلیل اهمیت این عوامل در موفقیت مربیان، جستجو پیگیر و تلاشی مستمر به منظور یافتن و تربیت کسانی که دارای آن نوع از شایستگی، توانایی، مهارت باشند که آنها را به مربیانی موثر و رهبرانی مفید تبدیل کند، در جریان است. امروزه سمت و سوی مطالعات و پژوهشهای مربوط به مهارت و شایستگی، کاملا تخصصی شده است. به عبارت دیگر محققان در جستجوی این مساله هستند که مربیان در هر یک از فعالیتها به چه مهارتها و شایستگیهای ویژهای نیاز دارند؟
تام پیترز در کتاب”جستجوی بهترین ها” ادعا کرده است اجرای موفقیت آمیز یک طرح یعنی “همه چیز”، اگر بهترین طرحها اجرا نشود بی ارزش است(میرسپاسی، 1377).
همچنین محقق معتقد است تا خود مربی، شایستگی نداشته باشد نمیتوان انتظار داشت که در فرآیند یاددهی و یادگیری ثمربخش باشد. پژوهشهای انجام شده در زمینهی شایستگی به همراه خودکارآمدی در داخل کشور بسیار بسیار محدود است و در پژوهشهای انجام شده رابطه علّی خودکارآمدی با شایستگی مربیان مورد توجه قرار نگرفته است و کمبود اطلاعات و پژوهشهای انجام شده در این زمینه لزوم انجام این کار پژوهشی را نشان میدهد و همچنین شناسایی ارتباط علّی شایستگی با خودکارآمدی رهبری در مربیان، موجب بهبود عملکرد آنان میشود و کسب اطلاعات و یافتههای علمی در رابطه با ارتباط علّی شایستگی با خودکارآمدی رهبری مربیان میتواند در اخذ تصمیمات این حوزه حائز اهمیت باشد.
4.1. اهداف
1.4.1. هدف کلی
بررسی ارتباط علّی شایستگی با خودکارآمدی رهبری مربیان زن والیبال استان تهران.
2.4.1. اهداف اختصاصی
5.1. سوالها
6.1. فرضیهها